________________
जैनमतम् ।
१८६
प्रतिक्षणमपच्यो दृश्यते। ततः संभाव्यते विशिष्टकालादिमामगौसद्भावे भावनाप्रकर्षतो निर्मूलमपि चयः, निर्मुलक्षयानभ्युपगमे ऽपचयस्याप्यमिद्धेः। यथा हि भौतस्पर्शसंपाद्या रोमहर्षादयः गौतप्रतिपक्षस्य च वर्मन्दतायां मन्दा उपखधा उत्कर्षे च निरन्वयविनाशिताः, एवमन्यचापि मन्दतामद्भावे निरन्वयविना- 5 मोऽवश्यमेष्टव्यः । अथ यथा ज्ञानावरणीयकर्मोदये ज्ञानस्थ मन्दता भवति तत्प्रकर्ष च ज्ञानस्य न निरन्वयो विनाशः, एवं प्रतिपक्षभावनोत्कर्षे ऽपि न रागादौनामत्यन्तमुच्छेदो भविष्यतौति । तदयुक्रम् । विविधं हि बाध्यं, सहस्वभावं सहकारिसंपाद्यखभावं च। तत्र यत्महभूखभावं, तन्न बाधकोत्कर्षे 10 कदाचिदपि निरन्वयं विनाशमाविशति । ज्ञानं चात्मनः सहभूखभावम् । श्रात्मा च परिणमिनित्यः । ततो ऽत्यन्तप्रकर्षवत्यपि ज्ञानावरणीयकर्मोदये ज्ञानस्य न निरन्चयो विनाशः । रागादयस्तु लोभादिकर्मविपाकोदयसंपादितसत्ताकाः। ततः कर्मणो निर्मूलमपगमे ते ऽपि निर्मूलमपगच्छन्ति । प्रयोग- 15 श्वात्र । ये सहकारिसंपाद्या यदुपधानादपकर्षिणः, ते तदत्यतबद्धौ निरन्वयविनाशधर्माणः, यथा रोमहर्षादयो वहिवृद्धौ। भावनोपधानादपकर्षिणश्च सहकारिकर्मसंपाद्या रागादय इति । अत्र “महकारिसंपाद्या" इति विशेषणं महमुखभावज्ञानादिव्यवच्छेदार्थम् । यदपि च प्रागुपन्यस्तं प्रमाणं “यदनादिमत्, न 20 तदिनाशमाविशति" इति, तदप्यप्रमाणं, प्रागभावेन हेतोयभिचारात् । प्रागभावो घनादिमानपि विनाशमाविशति,
