Page Text
________________
સમયસાર : આત્મખ્યાતિ
યત વુિં - કારણકે એમ છે
तह्मा जहित्तु लिंगे सागारणगारएहिं वा गहिए । दसणणाणचरिते अप्पाणं मुंज मोक्खपहे ॥४११॥ સાગાર - અનગારે રહ્યા, તેથી મૂકી દઈ લિંગ, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર એ, મોક્ષપથે આત્મા મુંજ ! ૪૧૧ -
आत्मख्याति टीका तस्मात् हित्वा लिंगानि सागारैरनगारैर्वा गृहीतानि ।
दर्शनज्ञानचारित्रे आत्मानं युंक्ष्व मोक्षपथे ॥४११॥ यतो द्रव्यलिंगं न मोक्षमार्गः ततः समस्तमपि द्रव्यलिंगं त्यक्त्वा दर्शनज्ञानचारित्रेष्वेव मोक्षमार्गत्वात आत्मा योक्तव्य इति सूत्रानुमतिः ||४११।।
અર્થ - તેથી સાગારોથી વા અનગારોથી પ્રહાયેલા લિંગો છોડી દઈને, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર મોક્ષપથમાં આત્માને મુંજ ! ૪૧૧
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્થ કારણકે દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, તેથી સમસ્ત પણ દ્રવ્યલિંગ ત્યજીને, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રમાં જ - મોક્ષમાર્ગપણાને લીધે - આત્મા યોજવા યોગ્ય છે, એમ સૂત્રની અનુમતિ છે. ૪૧૧
અમૃત જ્યોતિ” મહાભાષ્ય * “સમજ્યાનું માત્ર અભિમાન છે એમ જીવને સમજાવીને જે પ્રકારે જીવ જ્ઞાન, દર્શન, ચારિત્રને વિષે સતત જાગ્રત થાય તે જ કરવામાં વૃત્તિ જોડવી અને રાત્રિ દિવસ તે જ ચિંતામાં પ્રવર્તવું એ જ વિચારવાન જીવનું કર્તવ્ય છે અને તેને માટે સત્સંગ, સલ્ફાસ્ત્ર અને સરળતાદિ નિજગુણો ઉપકાર ભૂત છે, એમ વિચારીને તેનો આશ્રય કરવો યોગ્ય છે.” - શ્રીમદ્ રાજચંદ્ર, અં. ૫૯, ૨૭૭
કારણકે એમ ઉપરમાં વિવરી દેખાડ્યું તેમ દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, પણ દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર જ મોક્ષમાર્ગ છે એટલા માટે આ ગાથામાં આચાર્યવર્ય કુંદકુંદાચાર્યજીએ લિંગ છોડી દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રરૂપ મોક્ષમાર્ગમાં આત્માને યુજવાનું મુમુક્ષુને આહ્વાન કર્યું છે – વંસTUITMવરિત્તે અપાઈ નુંન મોશ્યપદે અને તેની ટૂંકી ટચ ને ચોખ્ખીચટ સ્પષ્ટ વિશદ વ્યાખ્યા “આત્મખ્યાતિ'કર્તાએ કરી છે - કારણકે દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, તેથી સમસ્ત જ દ્રવ્યલિંગ ત્યજીને, દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્રમાં જ - મોક્ષમાર્ગપણાને લીધે - આત્મા યોજવો યોગ્ય છે એમ સૂત્ર અનુમતિ છે - રૂતિ સૂત્રાનુમતિઃ |
સર્વ)
વિશુદ્ધ
જ્ઞાન
ગામાવના -
તબા - તેથી કરીને સાIIRUIRUર્દિ વા હિપુ નિ નહિg - સારરનારે ગૃહીતાનિ તિ નિ હિવા - સાગારોથી વા અનગારોથી ગૃહીત - પ્રહાયેલા લિંગો છોડીને, વંસUMવરિત્તે મોસ્વપદે - ટર્શનજ્ઞાનવારિત્રે મોક્ષાથે - દર્શન-જ્ઞાન-ચારિત્ર (એ) મોક્ષાપથમાં નુંન - માત્માનું યુદ્ઘ - આત્માને મુંજ! | તિ જાયા સાભમાવના Il899 યતો - કારણકે દ્રવ્યક્તિ ન મોક્ષમf: - દ્રવ્યલિંગ મોક્ષમાર્ગ નથી, તત: - તેથી કરીને સમસ્તમપિ દ્રવ્યતિરાં ત્યવક્તા - સમસ્ત પણ દ્રવ્યલિંગ ત્યજીને ટર્શનજ્ઞાનવારિત્રે વૈવ - દર્શન - જ્ઞાન - ચારિત્રમાં જ મોક્ષમાત્વા - મોક્ષમાર્ગપણાને લીધે માત્મા ચોસ્તવ્ય: - આત્મા યોક્તવ્ય - યોજવો યોગ્ય છે, તિ સૂત્રાનુમતિઃ - એમ સૂત્ર અનુમતિ છે. | તિ માત્મધ્યાતિ' માત્મભાવના ૪૧
૭૭૪
| SR No. | 022416 |
| Book Title | Samaysara Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Bhagwandas Mansukhbhai Mehta |
| Publisher | Shrimad Rajchandra Ashram |
| Publication Year | |
| Total Pages | 952 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Gujarati & Book_Devnagari |
| File Size | 26 MB |