________________
પૂર્વરંગઃ સમયસાર ગાથા-૨૮
તથા
તે આ પ્રકારે –
इणमण्णं जीवादो देहं पुग्गलमयं थुणित्तु मुणी ।
मण्णदि हु संधुदो वंदिदो मए केवली भयवं ॥२८॥ જીવથી અન્ય પુગલમયો રે, દેહ આ સ્તવી સુજાણ;
મુનિ માને મેં સંસ્તવ્યા રે, વંદ્યા કેવલી ભગવાન... રે આત્મન્ ! વંદો સમયસાર. ૨૮ ગાથાર્થ : જીવથી અન્ય એવા આ પુદ્ગલમય દેહને સ્તવી મુનિ માને છે કે મહારાથી કેવલી ભગવાન સંસ્તવાયા અને વંદાયા. ૨૮ તથહિ -
आत्मख्याति टीका इममन्यं जीवाद्देहं पुद्गलमयं स्तुत्वा मुनिः ।
मन्यते खलु संस्तुतो वंदितो मया केवली भगवान् ॥२८॥ यथा कलधौतगुणस्य पांडुरत्वस्य व्यपदेशेन
शरीरगुणस्य शुक्ललोहितत्वादेः स्तवनेन परमार्थतोऽतत्स्वभावस्यापि कार्तस्वरस्य परमार्थतोऽतत्स्वभावस्यपि तीर्थकरकेवलिपुरुषस्य व्यवहारमात्रेणैव पांडुरं कार्तस्वर
व्यवहारमात्रेणैव शुक्ललोहितस्तीर्थकरकेवलिपुरुष मित्यस्ति व्यपदेशः ।
इत्यस्ति स्तवनं । निश्चयनयेन तु शरीरस्तवनेनात्मस्तवनमनुपपन्नमेव ॥२८॥
આત્મખ્યાતિ ટીકાર્ય જેમ
તેમ કલધૌતગુણ (ચાંદીના ગુણ)
શરીર-ગુણ ધોળાપણાના વ્યપદેશથી
ધોળાપણા-રાતાપણા આદિના સ્તવન પરમાર્થથી અતત્ સ્વભાવી છતાં
પરમાર્થથી અતત્ સ્વભાવી છતાં કાર્તસ્વરનો (સુવર્ણનો)
તીર્થકર કેવલિ પુરુષનું વ્યવહારમાત્રથી જ
વ્યવહારમાત્રથી જ ધોળું સોનું' એવો
ધોળો રાતો તીર્થકર કેવલિ પુરુષ' એવું વ્યપદેશ છે :
સ્તવન છે. પણ નિશ્ચયથી તો શરીર સ્તવન વડે આત્મસ્તવન અનુપપન્ન જ (અઘટમાન જ) છે. ૨૮ નામાવના - તથાદિ - જુઓ આ પ્રકારે --
ટું નીવાદચત પુરાતમાં કેદ સુવા મુનિ મચતે - જીવથી અન્ય - જૂદા આ પુદ્ગલમય દેહને સ્તવીને મુનિ માને છે કે, કયા ફ્રેવતી માવાન વતુ સંસ્તુત: વંકિત: - મહારાથી કેવલી ભગવાન ખરેખર ! સંસ્તુત થયા - વંદિત થયા. I. इति गाथा आत्मभावना ||२८|| યથા - જેમ, દાંત, છત્તીત'નસ્ય પાંડુરવસ્થ વ્યશન - કલધૌતગુણ - ચાંદીના ગુણ પાંડુરપણાના - ધોળાપણાના વ્યપદેશથી - નિર્દેશથી વાર્તસ્વરભ પાંડુર ઋાર્તસ્વર્યાદ્ધિ યશ - કાર્તસ્વરનો - સોનાનો પાંડર કાર્તસ્વર - ધોળું સોનું, એવો વ્યપદેશ - નિર્દેશ છે. કઈ રીતે? વ્યવહારમાàળવ - વ્યવહાર માત્રથી જ. ત્યારે પરમાર્થથી શું સોનું તેવું છે? પરમાતોડતત્વમાવસ્યા - પરમાર્થથી - નિશ્ચયથી આનું અતતુ સ્વભાવી છે, તે સ્વભાવવાળું નથી છતાં, તેનો તેવો વ્યપદેશ છે. તથા • તેમ, દાણતિક શરીરસ્ય શુવન્નતોદિતત્વાન્ટેડ સ્તવનેન શરીરગુણ શુક્લત્વ - લોહિતત્વ આદિના - ધોળાપરા - રાતાપણા આદિના સ્તવનથી, તીર્થ જૅવરિપુરુષચ શ્વત્તોતિતીર્થાતિપુરુષ: - તીર્થકર
૨૧