________________
| મંગલ, અભિધેય, પ્રયોજન છે વાર્તિક. સૂર્ય-ચંદ્રનો પ્રકાશ તો અમુક સીમિત ભાગને જ પ્રકાશિત કરે છે. કેવલ્યનો પ્રકાશ લોક-અલોકને અજવાળે છે. માટે તે પ્રકાશ સૂર્ય-ચંદ્રના પ્રકાશને જીતનારો છે.
પ્રથમ તીર્થકરને અને ચરમ તીર્થકરને સાક્ષાત્ નમસ્કાર કર્યા છે. ઉપલક્ષણથી મધ્યમ બાવીસ તીર્થકરને નમન થાય છે. માટે, ચોવીસેય ભગવાનને નમન
કર્યા
સત્ એટલે સજ્જન, શ્રાવક. સાધુ એટલે શ્રમણો. તેમની પરીક્ષામાં ખરી ઉતરેલી વચન પદ્ધતિ સ્વરૂપ સપ્તભંગીને આ ગ્રંથમાં કહેવાશે.
સત્ અને સાધુને માન્ય હોવાથી આ સપ્તભંગી તીર્થકરે દર્શાવેલી છે, ને ગણધરોએ રચેલી છે. એવું અર્થોપત્તિથી નિશ્ચિત થયું. અને તેથી જ તેવી તે સપ્તભંગી પર લખાયેલું આ પ્રકરણ મોક્ષ આપનારું છે, માટે સુજ્ઞજનોને ઉપાદેય છે, આમ સિદ્ધ થવાથી પ્રયોજન પણ દેખાડ્યું.
અહંતદેવો પણ પર્ષદા મહીં, વાણી વદે સાત જ ભંગ સંયુત; સ્યાદ્વાદવેદીજનની સરસ્વતી, જે સપ્તભંગીમય હોય સર્વદા સારા
I સપ્તભંગીનું મહિમાગાન . વાર્તિક. જેમ પદ્મસરોવરમાંથી પવિત્રતામય ગંગાનદીનું પાણી ઝરે છે, તેમ તીર્થકરમુખેથી સપ્તભંગીમય વાણી સમવસરણમાં નીકળે છે, આવું સમ્પ્રદાયવચન છે. અર્થાત્ ભગવાનની વાણી સપ્તભંગીમય હોય છે. તથા જેઓ સ્યાદ્વાદને માને છે, “સ્યા' પદને બોલે છે અથવા સકલ અન્ય દર્શનોનાં ઉદ્ગમ સ્થાન રૂપ જેને દર્શનમાં-સ્યાદ્વાર દર્શનમાં શ્રદ્ધાથી રહ્યાં છે. તેઓ સપ્તભંગી રહિતનું કશું જ બોલતાં નથી. આથી જ દશવૈકાલિકાદિ આગમોમાં કહ્યું છે, જેઓ સપ્તભંગી આદિને જાણતા નથી, તેઓને ઉપદેશનો અધિકાર નથી તેવાં અગીતાર્થો મૌન રહે એ જ સારું. જે અધિકારી ગીતાર્થો બોલે છે તે સપ્તભંગીપૂર્વક જ બોલે છે. તેમનાં વચનોમાં સાક્ષાત્ કે પરંપરાએ સપ્તભંગી સપ્તભંગી રાસ |
