________________
* (૬૨) • સમ્યકત્વીમુદી ભાષાંતર ક
રાજાએ પૂછ્યું. ‘એ ધર્મ કેવો છે !' ત્યારે મુનિએ કહ્યું . ‘એ ધર્મ હિંસાએ કરીને રહિત છે. વળી હે રાજન્ ! જો સુખની ઈચ્છા હોય તો પ્રાણીની હિંસા ન કરવી, અસત્ય ભાષણ ન કરવું, અદત્તાદાન ન લેવું, પરસ્ત્રીનો સર્વથા ત્યાગ કરવો, ઈચ્છિત વૈભવને વિષે ઈચ્છાનું પરિમાણ કરવું, ક્રોધાદિક દોષનો ત્યાગ કરવો, અને જૈનમતને વિષે પ્રીતિ રાખવી.’
પછી સંગ્રામશૂર રાજાએ પોતાના પુત્ર સિંહશૂરને રાજ્ય સોંપી પોતે સમાધિગુપ્ત મુનિ પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી. વૃષભદાસ શેઠે અને બીજાઓએ પણ તેમની પાસે દીક્ષા લીધી. તથા જિનદત્તા અને બીજી પણ ઘણી સ્ત્રીઓએ જિનમતી સાધ્વી પાસે દીક્ષા ગ્રહણ કરી.
પછી સમાધિગુપ્ત મુનિ બોલ્યા. ‘અરે પુત્રો ! તમે બહુ ઉત્તમ કાર્ય કર્યું. સર્વ પદાર્થને વિષે ભય રહેલો છે, પણ વૈરાગ્યને વિષે ભય નથી. તે વૈરાગ્ય તમે અંગીકાર કર્યો છે તે ઉત્તમ કર્યું છે. કહ્યું છે કે : ભોગમાં રોગનો ભય હોય છે, સુખને વિષે વિનાશનો ભય છે, દ્રવ્યને અગ્નિનો તથા રાજાનો ભય છે, દાસને સ્વામીનો ભય છે, ગુણવંતને ખળ પુરુષનો ભય છે, ઉત્તમ કૂળને કુશીળાસ્ત્રીનો ભય છે, ઉત્તમ મનુષ્યને અપમાનનો ભય છે, જયવંત પુરુષોને વૈરીનો ભય છે, અને દેહધારી પ્રાણીઓને યમનો ભય છે. આ પ્રમાણે સર્વ વસ્તુને ભય છે; પણ અભય એવો તો ફક્ત એક વૈરાગ્ય જ છે.'
(મિત્રશ્રી પોતાના પતિ અર્હદાસને કહે છે કે) : હે સ્વામિન્ ! મેં આ સર્વ પ્રત્યક્ષ જોયું છે, માટે મને સમ્યકત્વ વિશેષે દ્રઢ થયું છે.' ત્યારે અર્હદાસે કહ્યું. ‘હે પ્રિયે ! તેં જે દીઠું છે, તે વાત હું સહું છું, ઈચ્છું છું, અને એ મને પણ રુચિકર છે.' બીજી સ્ત્રીઓ પણ ‘એ વાત સત્ય છે.’ એમ બોલી, પણ કુંદલતા બોલી. ‘એ સર્વ અસત્ય છે.’
આ સર્વ પેલા રાજાએ, મંત્રીએ અને ચોરે સાંભળ્યું; તેથી તેઓ જુદા જુદા પોતપોતાના મનમાં ચિંતવવા લાગ્યા. ‘સ્વામિ કહે છે છતાં પણ આ દુષ્ટ સ્ત્રી સત્ય વસ્તુને અસત્ય કેમ કહે છે ?' રાજાએ ધાર્યું. ‘પ્રભાતે એણીની વાત છે, એણીને નગર બહાર કાઢી મૂકવી છે.' ચોર પણ વિચારવા લાગ્યો. ‘અહો ! દુર્જન માણસ ગુણનો ત્યાગ કરીને દોષ અંગિકાર કરે છે, તે લોકોક્તિ ખરી છે. કહ્યું છે કે : નિર્ગુણી માણસ ગુણને ત્યજીને દોષ જ ગ્રહણ કરે છે. જેમ જળોને સ્તન ઉપર મૂકી હોય, તો તે પણ અમૃતરૂપ દૂધ નહીં