________________
It (૫૬) • લગ્ન8ત્વથીમુદી ભાષાંતર. . જેવી છે. તેમાં કોઈ સંશય નથી.” આટલા ગુણોથી યુક્ત જિનદત્તા શેઠાણી હોવા છતાં વંધ્યા છે. કોઈ ઉપાયથી તેને પુત્ર થતો નથી. એક વખત અવસર મેળવીને તેણી વડે પોતાના સ્વામીને કહેવાયું, “સ્વામિન્ ! પુત્ર વિના કુલ શોભતું નથી. આપણો વંશ છેદ થશે. આથી તમારે વંશની વૃદ્ધિ માટે બીજો વિવાહ કરવો જોઈએ. કહ્યું છે કે, “હાથી મદથી શોભે છે, આકાશ વાદળોથી શોભે છે, રાત્રી પૂર્ણ ચંદ્રથી શોભે છે, નારી શીલથી શોભે છે, અશ્વ વેગથી શોભે છે, મંદિર ઉત્સવોથી શોભે છે, વાણી વ્યાકરણ (ભાષાશાસ્ત્ર)થી શોભે છે, સરોવર હંસના યુગલોથી શોભે છે, સભા પંડિતોથી શોભે છે, વન ફુલોથી શોભે છે, સ્વામીત્વ નીતિથી શોભે છે એમ સુપુત્રથી કુલ શોભે છે.” “રાત્રીનો દિપક ચંદ્ર છે, સવારનો દિપક સૂર્ય છે. ત્રણ લોકનો દિપક ધર્મ છે, એમ કુલનો દિપક સુપુત્ર છે.” એ “સંસારથી શ્રમિત થયેલા જીવને થાક ઉતારવાની જગ્યા ત્રણ છે. પુત્ર, પત્ની અને સર્જનોની સંગતિ !' મિથ્યાષ્ટિઓ પણ એવું કહે છે કે પુત્ર વિના ગૃહસ્થની ગતિ થતી નથી. કહ્યું છે કે, “પુત્ર વગરનાની ગતિ થતી નથી, અને સ્વર્ગ તો મલતો નથી, મલતો જ નથી. તેથી પુત્રનું મુખ જોઈને ગૃહસ્થ તાપસ થાય છે.' શેઠ વડે કહેવાયું કે, “આ બધું અનિત્ય જોઈને જે ભોગનો અનુભવ કરે છે તે વિવેકશૂન્ય જ છે.” કહ્યું છે કે, “જેમ ઉખરભૂમિ વરસાદના પાણીને દૂષિત કરે છે તેમ આ શરીર કસ્તુરી આદિને પણ દૂષિત કરી નાખે છે.” “યમરાજે આ શરીર પોતાના કોળીયા માટે બનાવ્યું છે, છતાં પણ આ શરીર નિત્ય છે. એવું માનતા વિવેકપૂઢ જીવો વિષયોમાં મોહ પામે છે. એ ખેદજનક છે.”
ફરી શેઠ વડે કહેવાયું કે, પૂરા સિત્તેર વર્ષ થવા છતાં હું ધર્મ મૂકીને બીજા લોકોને હસવું આવે એવું કરું છું. આ અવસરે (ઉંમરે) આવું કરવું તે વિરૂદ્ધ છે.” કહ્યું છે કે, “રોગમાં આભૂષણોની શોભા, શોકના વખતમાં લોકપ્રસંગો (લોકવ્યવહાર), ગરીબીમાં ઘર વસાવવું, વૃદ્ધાવસ્થામાં સ્ત્રીનો સંગ આ પરસ્પર વિરૂદ્ધ છે, એવું લોકો જાણતા હોવા છતાં પણ જેના વડે આ બધું કરાવાય છે તે સર્વ જગતને જીતનારો મહાન મોહરૂપી મલ્લ જય પામે છે.
ત્યારે શેઠના પગમાં પડીને જિનદત્તા વડે કહેવાયું કે, “હે સ્વામિનું ! રાગવશ થઈને જે કાર્ય કરાય છે તે હાસ્યનું કારણ બને છે. સંતાન માટે એવું