________________
- બંઘુત્રી અને નકશ્રીની કથા : (૫૫) A અર્હદાસ વડે કહેવાયું કે, “હે પ્રિયે ! આ બધું મારા વડે પ્રત્યક્ષ જોવાયું. આથી હું દઢ સમ્યગ્દર્શનવાળો થયો. પત્નિએ કહ્યું કે, “સ્વામીનું ! જે તમારા વડે જોવાયું - સંભળાયું અને અનુભવ કરાયું તે બધું અમે શ્રદ્ધાથી માન્ય રાખીએ છીએ. ઈચ્છીએ છીએ અને અમને ગમે છે. ત્યાં નાની કુંદલતા બોલી, “આ બધી વાતો ખોટી છે. હું આની પર ભરોસો કરતી નથી. આ વાતો મને ગમતી નથી.' કુંદલતાના આવા વચનો સાંભળીને રાજા, મંત્રી અને ચોર ગુસ્સે થયા. રાજાએ મનમાં વિચાર્યું કે, “આ પ્રસંગ મારા વડે પ્રત્યક્ષ જોવાયો છે. મારા પિતા મને રાજય આપીને દિક્ષિત થયા છે, બધા લોકોને આ વાતની ખબર છે, છતાંય આ સ્ત્રી શી રીતે શ્રેષ્ઠિના વચનને જુઠ્ઠા કહી શકે ? મેં નજરોનજર જોયો છે. રાજા વડે શૂલી પર જે ચોર આરોપીત કરાયો હતો તે મારા પિતા હતા. શેઠે તેમને પંચપરમેષ્ઠિમંત્ર આપ્યો હતો. તે મંત્રના પ્રભાવથી ચોર સ્વર્ગે ગયો હતો. તે દેવ વડે શેઠનો ઉપસર્ગ દૂર કરાયો હતો. આ બધું બાલગોપાલ આદિ પણ જાણે છે. તો આ સ્ત્રી કઈ રીતે તેને ખોટું કહે છે ? વળી ચોરે વિચાર્યું કે નીચ લોકોનો આ સ્વભાવ છે, જેની કૃપાથી તે જીવે છે તેને જ તે વિરૂપ કરે છે. કહ્યું છે કે, “કમળોની સાથે રહેતો હંસ તેની પાંખડીને છેદે છે અને તે જ કમળપત્રોને દૂર રહેલો સૂર્ય ખીલવે છે.” - અર્હદાસ શેઠ વડે કહેવાયેલી સમ્યકત્વની પ્રથમ કથા પૂર્ણ થઈ.
| # મિત્રશ્રીની સાયકવિની કથા (બંધુશ્રી અને કળશ્રી) વીર
આ પ્રમાણે સમ્યકત્વના કારણ ની કથા કહીને શેઠ પહેલા મિત્રશ્રીને કહે છે, “હે મિત્રશ્રી ! સમ્યકત્વના લાભની કથા કહે.” મિત્રશ્રી કહે છે :
મગધ દેશમાં રાજગૃહ નગરમાં સંગ્રામસૂર નામનો રાજા છે. તેની કનકમાલા નામની રાણી છે. ત્યાં મહાસમ્યગ્દષ્ટિ પરમધાર્મિક અને સર્વલક્ષણથી સંપૂર્ણ ઋષભદાસ શેઠ રહે છે. કહ્યું છે કે, “સુપાત્રમાં દાન કરનાર, ગુણમાં રાગ કરનાર, પરિવાર સહિત ભોગ ભોગવનાર, શાસ્ત્રાનો જાણકાર, રણમાં શૂરવીર. આ પુરૂષના પાંચ લક્ષણ છે.” તે શ્રેષ્ઠિને જિનદત્તા ભાર્યા છે. તે પણ સમ્યકત્વ આદિ ગુણોથી યુક્ત છે. કહ્યું છે કે, “સદા અનુકૂલ રહેનારી સુપ્રસન્ન, દક્ષ, સુશીલ, વિચક્ષણ, આટલા ગુણથી યુક્ત સ્ત્રી લક્ષ્મી