________________
૧૦૮ સમારંભ પ્રવૃત્તિ ] ને પોષણ ન આપે તેવાં હિત મિત પ્રિય સત્ય વચન બોલવાં; () એષણસમિતિ-બેંતાલીસ દોષ રહિત આહાર આદિ જોઈને તે સામગ્રી પ્રાપ્ત કરવી; (૪) આદાનભંડનિપેક્ષણ સમિતિ-જમીન સારી રીતે જોઈ, પ્રમાઈ તે પર આવશ્યક વસ્તુ પ્રમાઈને લેવી મૂકવી; (૫) પારિષ્ઠાપનિકા સમિતિ–જમીન સારી રીતે જોઈ પ્રમાઈ તે પર આવશ્યક પરઠવવા ગ્ય વસ્તુ પરવવી; (૬) મને ગુપ્તિ-અનાવશ્યક, અનિષ્ટ, દોષમય વિચારો રેકવા; () વચનગુપ્તિ–તે બે પ્રકારે છે (૧) વચન બોલવું નહિ અને (૨) અનાવશ્યક અનિષ્ટ, દોષમય વચન રોકવા અને (૩) કાયગુપ્તિઅનાવશ્યક અનિષ્ટ, દોષમય કાયાની થતી પ્રવૃત્તિ રોકવી. - પૂર્વસંચિત કર્મની નિર્જરા કરવા અર્થે જીવને તપાચાર છે; તે ઉપરાંત દેહપરની મૂચ્છત્યાગની કેળવણું પણ તે દ્વારા પ્રાપ્ત થાય છે. તેના બે પ્રકાર છેઃ (૧) અત્યંતર અને (૨) બાહ્ય-અત્યંતર તપના છે અને બાહ્ય તપના છે એમ તપના બાર પ્રકારની સંક્ષિપ્ત સમજણ અવિરત ગુણસ્થાનમાં સામાન્ય ધર્મની ચર્ચામાં તપની ચર્ચા કરતાં આપી છે.
જ્ઞાનાચાર. દશનાચાર, ચારિત્રાચાર, અને તપાચાર એ દરેક પ્રવૃત્તિમાં આવ્યંતર અને બાહ્ય એ બે પ્રકારની શકિત જરા પણ ગેપવ્યા-છુપાવ્યા વિના પિતા વીર્ય-પરાક્રમને ફેરવવું, ઉપયોગમાં લેવું એ વીર્યાચાર છે.
ઉપશમક અને ક્ષાપક એવા સંસારી જીવને તેના મેહનીય કર્મનો ક્ષય થતાં સુધી દશમા સૂક્ષ્મસં૫રાય ગુણસ્થાન સુધી પંચાચારનો આશ્રય હેાય છે; તેમાં પણ સાતમા અપ્રમત્તસંવત ગુણસ્થાન સુધી તે તેને પંચાચારની બાહ્ય પ્રવૃત્તિ પણ હેય છે અને તે પછી અંતરંગ સૂક્ષ્મ પ્રવૃત્તિ હોય છે. બારમા, તેરમા અને ચૌદમા એ ત્રણ ગુણસ્થાને અંતરંગ એવી સૂમ, સૂક્ષ્મતર અને સૂક્ષ્મતમ
