________________
૯૩૮
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે અચરમાવર્તમાં પણ આ યોગ્યતા માનવી પડવાથી શાસ્ત્રકારોએ ચરમાવર્તન અને ચરમાવર્તમાં રહેલા જીવના જે ગુણ ગાયા છે એ અસંગત ઠરી જશે. એટલે “સહજમળ ઘટવાથી એ આવી” એવો બીજો વિકલ્પ જો કહેશો તો તો યોગ્યતા શું? અપુનર્બન્ધક પણું જ આવી ગયેલું માનવું પડશે, કારણકે “સહજમળ થોડો પણ ઓછો થાય એટલે જીવ અપુનર્બન્ધક જ બની જાય એવું આ જ બત્રીશીમાં તથા અન્યગ્રન્થમાં પણ સ્પષ્ટ રીતે કહેલ જ છે.
એટલે ચરમાવર્તપ્રવેશથી જ જીવ અપુનર્બન્ધક બની જાય છે. અર્થાત્ આખા શરમાવર્તમાં ક્યારેય ૭૦ કોઇ કો. સ્થિતિબંધ હોતો નથી. આ સિદ્ધાન્તનો મત છે. કાર્મગ્રન્થિકમતે આનો અર્થ સમજવા માટે સંક્ષેપમાં સ્થિતિબંધની પ્રક્રિયા સમજીએ. જીવ જયારે મોહનીય કર્મની ૭૦ કો.કો. સ્થિતિ બાંધે છે, ત્યારે એવું નથી બનતું કે જેટલું દલિક બંધાય છે તે બધું જ ૭૦ કોકો. સ્થિતિવાળું હોય. પણ બધ્યમાન દલિકના વિભાગ થઈ જાય છે. આ વિભાગ કાળના આધારે થાય છે. બંધસમયથી કેટલા કાળ બાદ ઉદયમાં આવે એ કાળ અહીં આધાર છે. આમાં બંધસમયે, પછીના સમયે.. એના પછીના સમયે.. ઉદયમાં આવી શકે એવા કોઈ વિભાગ તૈયાર થતા નથી. યાવતુ ૭000 વર્ષે ઉદયપામી શકે એવો કોઈ વિભાગ બનતો નથી. બંધાતા (બધ્યમન) દલિકમાંથી આવા કોઈ વિભાગ તૈયાર ન થવા એ અબાધાકાળ કહેવાય છે. આમાં ૭૦ કો. કો. સાગરોપમ બંધે ૭000 વર્ષની અબાધા, ૪૦ કો. કો. સાગરોપમ બંધ ૪૦૦૦ વર્ષની અબાધા. ૩૦ કો. કોડ સાગરોપમ બંધ ૩૦૦૦ વર્ષની અબાધા.. આ રીતે સર્વત્ર પ્રમાણ જાણવું. એટલે ૭૦ કોઇ કો સાગરોપમબંધ બંધસમયથી લઈને ૭000 વર્ષ+૧ સમય, ૭૦૦૦ વર્ષ+ર સમય ...આ રીતના ઠેઠ ૭૦ કો. કોસાગરોપમ સુધીના
