________________
બત્રીશી-૧૪, લેખાંક-૮૬
૯૩૭. ગુણો ક્યાંય દર્શાવ્યા નથી. (સમ્યક્વીના દર્શાવ્યા હોય એ અલગ વાત છે.) આ તફાવતને સૂક્ષ્મતાથી વિચારશો તો નિઃશંક સમજાશે કે ચરમાવર્તનો જ એ પ્રભાવ છે કે એ આવવા માત્રથી જીવ અપુનર્બન્ધક બની જાય છે, તથા કેટલાક જીવો સમ્યકત્વ પામવાની સાથે જ સર્વવિરતિ પામી જતા હોવા છતાં અન્ય જીવો એ રીતે નથી પણ પામતા ને તેથી સમ્યક્તીજીવના ગુણ તરીકે ૨૭ ગુણો (અણગારના ગુણો) ક્યારેય કહેવાતા નથી, એમ શરમાવર્તમાં આવવા છતાં જો કેટલાક જીવો અપુનર્બન્ધકપણું પામતા ન હોય, તો તો ચરમાવર્તવર્તી જીવના ગુણ તરીકે, દુઃખી જીવોપર અત્યંત દયા.. વગેરે કહેતા નહીં. પણ યોગદષ્ટિસમુચ્ચયગ્રંથમાં એ કહેલા તો છે. એટલે માનવું પડે કે ચરમાવર્તમાં પ્રવેશમાત્રથી બધા જ જીવો ગુણમય બનવાના ચાલુ થઈ જ જાય છે. અને ગુણમયતામાં સૌપ્રથમ અપુનર્બન્ધક છે. માટે ચરમાવર્તપ્રવેશથી દરેક જીવો અપુનર્બન્ધક બની જ જાય છે એ નિઃશંક છે.
શંકા આ બધી વાતો તો બરાબર... છતાં ચરમાવર્તપ્રવેશથી અપુનર્બન્ધક થવાની યોગ્યતા બધા પામી જાય. પણ અપુનર્બન્ધકપણું તો કોઈક ત્યારે પામે, કોઈક કાળાન્તરે પામે યાવત્ કોઇક તો ચરમભવમાં જ પામે. એવું પણ બને... ચરમાવર્તપ્રવેશે જ બધા જ અપુનર્બન્ધક બની જાય એવું માનવા મન કેવી રીતે તૈયાર થાય?
સમાધાન : “મારે શાસ્ત્રવચનો પરથી વાસ્તવિકતાનો નિર્ણય કરવો છે, મારી બુદ્ધિ પરથી નહીં...” આવો નિર્ણય કરશો તો જરૂર આ માનવા મન તૈયાર થઈ જશે, તે આ રીતે –તમે કહો છો કે ચરમાવર્તપ્રવેશથી આ યોગ્યતા આવે છે' તો સહજમલ એવોને એવો અકબંધ રહેવા છતાં આ યોગ્યતા આવી કે એ ઘટવા પર આવી ? જો એવો ને એવો રહેવા છતાં આવતી હોય તો તો