________________
બત્રીશી-૧૪, લેખાંક-૮૫
૯૨૭ , શંકા : પણ જૈનધર્મ એ હીરો-રાજમાર્ગ.. ને અન્યધર્મો એ કાચ-કેડી.. આ વાત ક્યાંથી લાવ્યા ?
સમાધાન : મુખ્ય તો સમતા-વીતરાગતા સાધવાની છે. આ સમતાને સાધવામાં કોઈ ક્રિયા સહાયક બને કે નહીં? ભોગવિલાસાદિ કે યુદ્ધાદિક્રિયા જો એમાં બાધક છે તો, એનાથી વિપરીત ક્રિયા એમાં સાધક હોય જ. હવે, કરિયાણાનો વેપાર પણ કમાણીમાં સાધક છે ને ઝવેરાતનો વેપાર પણ, છતાં આ બેમાં આસમાન જમીનનો ફરક છે. એમ સાધકક્રિયાઓમાં પણ તરતમતા તો રહેવાની જ. તથા અજ્ઞાન હોય તો તો બાધકને સાધક સમજી નિરૂપણ થાય એવું પણ બને જ.
એટલે, આપણે શ્રી તીર્થંકરભગવંતોને જો વીતરાગસર્વજ્ઞ માનતા હોઈએ તો, “તેઓએ તે તે ભૂમિકામાં વધુમાં વધુ સાધક બને એવી ક્રિયા દર્શાવેલી હોય' એ પણ માનવું જ પડે. અને અન્યધર્મોના પ્રણેતા વીતરાગ-સર્વજ્ઞ જો નહોતા, તો તેઓએ અલગ પ્રકારે બતાવેલ ક્રિયાઓ અલ્પસાધક હોય ને પુત્રસ્ય જાતિનતિ વગેરે દ્વારા દર્શાવેલ અબ્રહ્મસેવનાદિ કેટલીય વિપરીત ક્રિયાઓ બાધક પણ હોય જ. પછી જૈનધર્મની અપેક્ષાએ એ ધર્મ કાચ-કેડી-મિથ્યા કેમ ન કહેવાય ? જ્યાં ૯૯.૯૯ ટકા ભટકાઈ જ જવાની સંભાવના છે. એવી કેડીને રાજમાર્ગની અપેક્ષાએ ઉન્માર્ગ કહેવી જ પડે. આ વાસ્તવિકતાના કથનને પણ જો ફૈષ કહેવાનો હોય તો તો ““ક્રિયાકાંડવેશ વગેરે ગૌણ છે, “અમે સાચા-બીજાઓ મિથ્યા.. વગેરે કહેવું એ મતાંધતા છે” વગેરે તમે જે કહો છો તે તમારા દ્વેષરૂપે સાબિત થઈ જશે. “અમને ન જચતા નિરૂપણોને-આચરણોને અમે મિથ્યા કહીએ તો વાંધો નહીં, પણ તમને ન જચતા નિરૂપણો-આચારણોને તમે મિથ્યા કહો તો એ તમારી મતાંધતા-ગાઢ દૃષ્ટિરાગ-સંકુચિતવૃત્તિ કહેવાય..' આ તે કેવો અર્ધજરતીય ન્યાય ! ધન્ય છે “આપણે આત્મનિરીક્ષણ કરીશું ?' એવું પૂછનારા તમારા આત્મનિરીક્ષણને!