________________
બત્રીશી-૯, લેખાંક-૪૬
સદુપદેશ વગેરેથી થયેલ હિંસાની નિવૃત્તિ એ પરમાનંદસંપત્તિ મોક્ષનું બીજ છે, અને એ મુખ્ય અહિંસા છે. કારણ કે એમાં કોઈ ઉપચાર કરવાની જરૂર નથી. આ અહિંસારૂપી બીજમાંથી સત્ય વગેરે વ્રતરૂપ નવા પલ્લવ ઉત્પન્ન થાય છે. આ પ્રમાણે વાદબત્રીશી પૂર્ણ થઈ. હવે આગામી લેખથી નવમી કથાબત્રીશી જોઈશું.
લેખાંક
૬૩૩
આઠમી વાદ બત્રીશી પૂરી થઈ. હવે આ લેખથી નવમી કથાબત્રીશીનો વિચાર કરીશું. કથા ચાર પ્રકારે છે. અર્થકથા, કામકથા, ધર્મકથા અને મિશ્રકથા.
૪
શ્રીદશવૈકાલિકસૂત્રની નિર્યુક્તિ વગેરેમાં આ ચાર કથાઓનો અધિકાર આવે છે. એને અનુસરીને ગ્રન્થકાર મહોપાધ્યાય શ્રીમદ્ યશોવિજયજી મહારાજે આ બત્રીશીનું નિરૂપણ કર્યું છે.
જે ક્રમમાં ઉલ્લેખ કરેલો હોય એ ક્રમમાં નિરૂપણ કરવું જોઈએ એવા નિયમને નજરમાં રાખીને સહુ પ્રથમ ઉલ્લેખાયેલ અર્થકથાનું ગ્રન્થકાર સહુ પ્રથમ નિરૂપણ કરે છે. અર્થકથા - અર્થપ્રાપ્તિના ઉપાયોનું જેમાં વર્ણન હોય એવી કથા એ અર્થકથા કહેવાય છે. આ કથાથી અર્થરસિક જીવો આકર્ષાય છે. વિદ્યા, શિલ્પ, ઉપાય, અનિર્વેદ, સંચય, દક્ષતા, સામ-દામ-દંડ અને ભેદ.. આ બધા અર્થોપાર્જનના ઉપાય છે. જેની અધિષ્ઠાયિકા દેવી હોય... અને જે સાધના દ્વારા સિદ્ધ થાય એ વિદ્યા છે. આ વિદ્યાઓ અનેક પ્રકારની હોય છે... એમાંથી અમુક ચોક્કસ વિદ્યા દ્વારા ધનપ્રાપ્તિ થતી હોય છે... (જેના અધિષ્ઠાયક દેવ હોય.. અને જે પાઠ કરવા માત્રથી સિદ્ધ થઈ જાય એ મન્ત્ર કહેવાય છે. કેટલાક મન્ત્રો પણ ધનપ્રાપ્તિ કરાવનારા હોય છે. એટલે અહીં વિદ્યાનો જે ઉલ્લેખ છે એનાથી મન્ત્રનો પણ સમાવેશ કરી લેવાનો છે.) જ્યારે કથાકાર