________________
૬૩૪
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે
આવી કોઈ વિદ્યા કે મન્નની વાતો કરતો હોય... અથવા એને સાધવાનો આમ્નાય (= પૂર્વ પુરુષોથી ચાલી આવેલી સાધના પદ્ધતિઓ) વર્ણવતો હોય... એમ આવી વિદ્યાથી કોઈકને થયેલ ધનપ્રાપ્તિનું વર્ણન કરતો હોય... તો આ બધી કથા એ અર્થકથા છે. આને સાંભળવાથી શ્રોતાને પણ આવી વિદ્યા મેળવવાની - સાધવાની તાલાવેલી જાગે છે.
શિલ્પ - તે તેના નિષ્ણાત આચાર્ય (= શિક્ષક) પાસેથી ભણીને જે શીખવામાં આવે તે શિલ્પ. શાસ્ત્રોમાં આવા ૧૦૦ શિલ્પ હોવાની વાત આવે છે. આજકાલ ડૉકટરી - વકીલાત વગેરે જે શીખવામાં આવે છે તે પણ શિલ્પ જાણવા... આ ભણવાથી તમને અવશ્ય ધંધો રોજગાર મળશે... આ ભણવાથી પ્રારંભથી જ તમને આવો પગાર મળશે... વગેરે વગેરે વાતો આમાં આવી શકે.
ઉપાય - અર્થશાસ્ત્ર વગેરેમાં બતાવેલા ધનપ્રાપ્તિના અનેક પ્રકારના સાધનો એ ઉપાય. એ બધાનું જેમાં વર્ણન કરાય... એના પ્રભાવે અર્થોપાર્જન કેટલું સરળ અને પ્રબળ બને એવી બધી વાતો આમાં આવે.
અનિર્વેદ ધન કમાવવા માટે ક્યારેક ધાર્યા કરતાં વધારે પુરુષાર્થ પણ કરવો પડે... લાંબો સમય પ્રતીક્ષા કરવી પડે... ઘણાં ઘણાં પ્રયતો છતાં ધન મળતું ન જણાય.. આવે વખતે કંટાળો ન આવવો જોઈએ... કે નિરાશા-હતાશા ન થવી જોઈએ. આને અનુરૂપ વાતો પણ અર્થકથા છે.
-
સંચય - પૈસો પૈસાને ખેંચે... તમે ધનસંચય કર્યો હોય તો એનું રોકાણ કરીને નવા નવા ધંધા કરી શકો... ધન સાચવેલું હોય તો ગમે ત્યારે કામમાં આવે... વગેરે વાતો.
દક્ષતા = નિપુણતા... ધંધો કરવાની હોંશિયારી...એના વર્ણન વગેરે.
