________________
૬૨૮
બત્રીશીના સથવારે-કલ્યાણની પગથારે
વગેરે પુરુષને જેટલા શીઘ્ર અને પ્રબળ રીતે વાસના પ્રેરક બને છે એટલા પુરુષમુખદર્શન વગેરે સ્ત્રીને શીઘ્ર અને પ્રબળ રીતે બની શકતા નથી. આ વાત શાસ્ત્રોમાં પણ કરેલી છે અને લોકમાં પણ એકદમ પ્રસિદ્ધ છે.
શાસ્ત્રોમાં આ રીતે, - જે કર્મ સ્ત્રીને ભોગવવાની ઇચ્છા પેદા કરે છે એ પુરુષવેદ કર્મ છે. જે કર્મ પુરુષને ભોગવવાની ઇચ્છા જીવને કરાવે તે સ્ત્રીવેદ છે. આમાં પુરુષવેદને તણખલાના અગ્નિ જેવો કહ્યો છે. જ્યારે સ્ત્રીવેદને પ્રથમ કર્મગ્રન્થમાં બકરીની લીંડીના અગ્નિ જેવો કહેલો છે. આમાં આશય એ છે કે તણખલું સળગે પણ જલ્દી અને સળગ્યા પછી બૂઝાય પણ જલ્દી. જ્યારે લીંડી ઝડપથી સળગતી નથી, અને સળગ્યા પછી ઝડપથી બૂઝાતી નથી. એમ, પુરુષવેદ સ્ત્રીવેદની અપેક્ષાએ જાગૃત પણ જલ્દી થાય છે અને જાગૃત થયા પછી શાંત પણ જલ્દી પડી શકે છે. સ્ત્રીની વાસના જલ્દી જાગૃત થતી નથી, પણ એકવાર એ જો જાગૃત થાય તો, સ્ત્રી એને જલ્દીથી શાંત પણ કરી શકતી નથી.
લોકમાં આ રીતે - પહેલાં જ્યારે મર્યાદાઓ હતી... ત્યારે સ્ત્રીઓ બને ત્યાં સુધી જાહેરમાં આવતી નહોતી... પુરુષો તો આવતા જ હતા... ક્યારેક સ્ત્રીને આવવું પડે તો પણ એ પરદામાં રહેતી કે ઘુંમટો તાણતી... પછી ઉપભોક્તાવાદ આવ્યો.. વિષયોને વધુ ને વધુ ભોગવો...નો વિધ્વંસક વિચાર ફેલાવવા લાગ્યો. એટલે ઘુંમટો ગયો... મુખ ખુલ્લું થયું.. પછી માથું ઓઢવાનું પણ ગયું.. ત્યારબાદ ફેશનના નામે છાતી પણ ખુલ્લી થવા માંડી... ને આજે? નકરું વાસનાનું જ પ્રદર્શન છે. અમને જુઓ ને વાસનાને ઉત્તેજિત કરો... પુરુષની વાસનાને વધુ ને વધુ ઉત્તેજિત કરી શકે એવું જ વસ્ત્ર પહેરવા પાછળ જાણે કે લક્ષ્ય હોય...
અલબત્ત, પહેરવેશ તો પુરુષનો પણ બદલાયો છે... છતાં એમાં એટલી બીભત્સતા આવેલી જોવા મળતી નથી. એ સૂચવે છે કે