Page Text
________________
122
इन्द्रगोपालिका सावा, गुल्मीगोमयकीटका: । चौरकीटाः धान्यकीटाः, पञ्चवर्णाश्च कुन्थवः ।। ६ ।। तृणकाष्ठफलाहाराः, पत्रवृन्ताशना अपि । इत्याद्यास्त्रीन्द्रियाः पर्याप्तापर्याप्ततया द्विधा ॥ ७॥ इति त्रीन्द्रियभेदाः ।
वृश्चिका ऊर्णनाभाश्च, भ्रमर्यो भ्रमरा अपि । कंसार्यो मशकास्तिड्डा, मक्षिका मधुमक्षिकाः ॥ ८ ॥ पतझ झिल्लिका दंशा:, खद्योता ढिङ्कणा अपि । रक्तपीतहरित्कृष्णचित्रपक्षाश्च कीटकाः ॥ ९ ॥ नन्द्यावर्ताश्च कपिलडोलाद्याश्चतुरिन्द्रियाः । भवन्ति तेऽपि द्विविधाः, पर्याप्तान्यतयाऽखिला : ॥ १० ॥ इति चतुरिन्द्रियभेदाः ॥ अथ स्थानम् ॥ ऊर्ध्वाधोलोकयोरेकदेशभागे भवन्ति ते । तिर्यग्लोके नदीकूपतटाकदीर्घिकादिषु ॥ ११ ॥ पाम्भोधिषु सर्वेषु, तथा नीराश्रयेषु च । षोढापि विकलाक्षाणां स्थानान्युक्तानि तात्त्विकैः ॥ उपपातात्समुद्घातान्निजस्थानादपि स्फुटम् । असंख्येयतमेभागे, ते लोकस्य प्रकीर्तिताः ॥ इति स्थानम् ॥ २ ॥
१२ ॥
१३ ॥
आहाराङ्गेन्द्रियोच्छ्वासभाषाख्या एषु पञ्च च । पर्याप्तयस्तथा प्राणाः, षट्सप्ताष्टौ यथाक्रमम् ॥ १४ ॥ चत्वारः स्थावरोक्तास्ते, जिव्हावाग्बलवृद्धितः । षड्द्धीन्द्रियेष्वथैकैकेन्द्रियवृद्धिस्ततो द्वयोः ।। १५ ।। इति पर्याप्तयः ॥ ३ ॥
लक्षद्धयं च योनीनामेषु प्रत्येकमिष्यते । लक्षाणि कुलकोटीनां, सप्ताष्ट नव च क्रमात् ।। १६ ।। इति योनिसंख्या कुल संख्या च ॥ ४-५ ॥ इति योनिकुलसंख्या ॥
विवृता योनिरेतेषां त्रिविधा सा प्रकीर्तिता । सचित्ताऽचित्तमिश्राख्या, भावना तत्र दर्श्यते || १७ || जीवद्गवादिदेहोत्थकृम्यादीनां सचित्तका । अचित्तकाष्ठाद्युत्पन्नघूणादीनामचित्ता ॥ १८ ॥ सचित्ताचित्तकाष्ठादिसंजातानां तु मिश्रका । उष्णा शीता च शीतोष्णेत्यपि सा त्रिविधा मता ॥ १९ ॥ इति योनिस्वरूपम् ॥ ६ ॥
दयक्षाणां द्वादशाब्दानि भवेज्ज्येष्ठा भवस्थिति: । त्र्यक्षाणां पुनरेकोनपञ्चाशदेव वासराः ॥ २० ॥ षण्मासाश्चतुरक्षाणां, जघन्याऽन्तर्मुहूर्त्तकम् । सान्तर्मुहूर्तोना त्वेषा, स्यात्पर्याप्ततया स्थितिः ॥ २१ ॥ इति भवस्थितिः ॥ ७ ॥
ओघतो विकलाक्षेषु, कायस्थितिरुरीकृता । संख्येयाब्दसहस्राणि, प्रत्येकं च तथा त्रिषु ॥ २२ ॥ पर्याप्तत्वे तु नवरं, द्व्यक्षकायस्थितिर्मता । संख्येयान्येव वर्षाणि श्रूयतां तत्र भावना ॥ २३ ॥ भवस्थितिद्धीन्द्रियाणामुत्कृष्टा द्वादशाब्दिकी । तादृग्निरन्तरकियत्भवादानादसौ भवेत् ॥ २४ ॥
| SR No. | 022273 |
| Book Title | Lokprakash |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Jaydarshanvijay |
| Publisher | Jinagna Prakashan |
| Publication Year | 2006 |
| Total Pages | 738 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 24 MB |