________________
(२७) तदा युद्धं न कर्तव्यं भूपालेन कदाचन ॥ १९ ॥ संदिग्धो विजयो युद्धेऽसंदिग्धः पुरुषक्षयः ॥ सत्स्वन्येष्वित्युपायेषु भूपो युद्धं विवर्जयेत् ॥ २० ॥सामादित्रितयासाध्ये त्वनन्यगतिको नृपः॥ युद्धे प्रवृतिकामः स्याउदा तत्कृत्यमुच्यते ॥ २१ ॥ पूर्व संप्रेष्यते दूतश्चतुर्मुख उदारधीः॥ विपक्षव्यूहधीभावगमागमपरीक्षणे ॥ २२ ॥ सोपि गत्वाथ मधुरैः पूर्व वाक्यनिवेदयेत् ।। तदसिद्धौ पुनयादाम्लं तितं तथा कटु ॥ २३ ॥ सिद्धासिद्धौ तदाकारै भाषणेनेंगितेन च ॥ तदीयचित्ताभिप्रायं बलशक्तिं च सर्वथा ॥ २४ ॥ बुद्धिशक्ति कलाशक्तिं निगमं गमनं तथा ॥ सम्यक् ज्ञात्वा त्वराकृत्य यथावत् स्वामिनं वदेत् ॥ २५ ॥ दूतद्वारेण यत्ज्ञातं परोयोद्धं समीहते ॥ सदा मंत्रिवरैः सार्द्ध मंत्रयित्वा भृशं नृपः ॥ २६ ॥ तथा कुर्याद्यथा न स्याद्विग्रहो बहुनाशकृत ॥ केनापि नीतिमार्गेण संतोष्यः परभूपतिः ॥ २७॥ पदि केनाप्युपायेन परस्त्यजति नो रणम् ॥ तदा वीक्ष्य मिथः साम्यं युद्धायैवोद्यतो भवेत् ॥ २८ ॥