________________
( ૨૦ ) हिताहितं विविच्याथ कुर्याद्राष्ट्रहितं भृशं ॥ १०१ ॥ . - इत्याचार्य श्रीहेमचन्द्रविरचिते चौलुक्यवंशभूषणकुमार पालशुभाते लबह नीतिशास्ले भूमिकाभूपालादिगुणर्वणनोनाम प्रथमाऽधिकारः ॥ १ ॥
ઉતાવળથી પિતાના સ્વામિને છેટે ઉત્સાહ કદી આપો નહિ, પારકી મેહેરબાનીની કદી આશા રાખવી નહિ, સ્વામિ પાસે ખરેખ કહી દેવું. પિતાના રાજાના પ્રતાપની સવ સ્થળે અત્યંત વૃદ્ધિ કરવી. બીજાને ભાવ જાણી લઈ જેથી સ્વામિને અર્થ સધાય એટલું જ કહેવું. પ્રધાન સાથે રાજાએ પણ એ દુતોનું વિજ્ઞાપન રૂડે પ્રકારે સાંભળી હિતાહિતને વિચાર કરી દેશનું અત્યંત હિત થાય તેમ કરવું. ચાલુકય વંશના ભૂષણ રૂપ કુમારપાળ રાજાએ સાંભળેલા અને આ ચાર્યશ્રી હેમચંદ્ર રચેલા અહંનીતિ શાસ્ત્રમાંથી ભૂમિકા તથા ભૂપાલા ઇત્યાદિ પુરૂના ગુણના વર્ણન રૂપ આ પ્રથમ અધિકાર થયો.
जगनाथं सनाथं चद्भुतलक्ष्म्योर्जितप्रभं ॥ प्रत्यूहनाशने दक्षमाजतं समुपास्महे ॥ १॥ पूर्वाधिकारे यत्प्रोक्तं हिताहितविचारणं ॥ नीतिप्रवर्तनं कृत्यं भूपालस्य तदुच्यते ॥ २ ॥
આશ્ચર્ય યુક્ત લક્ષ્મીથી ભિતા એવા અને દરેક વિઘને નાશ કરવામાં કુશળ એવા કૃપાળુ જગતના નાથ અજિત ભગવાનને હું ઉપ