________________
૨૨૬
પ્રકરણસ ગ્રહ..
રહેલા જીવપ્રદેશે। તથા સમગ્ર જીવા આ બન્નેનું સરખાપણું જાણવાને માટે એક એક જીવને બુદ્ધિવડે કેવળી સમુદ્દાત ગતિથી વિસ્તારવા, એટલે એક ગાળા સંબંધી જીવના જેટલા પ્રદેશેા છે-કલ્પનાવડે દશ કેાટાકેટિ છે તેટલા જ પ્રદેશે લાકાકાશના એકેક પ્રદેશ ઉપર આવે છે. કેવળી સમુદ્ધાતની માફક જીવપ્રદેશાના વિસ્તાર કયે સતે જીવા પણ તેટલા જ છે. આથી કરીને ઉત્કૃષ્ટપદે જીવપ્રદેશે તથા સમગ્ર જીવા બન્ને તુલ્ય થાય છે. ‘ बहुसमा ” શબ્દમાં બહુ એટલે વિશેષે કરીને અથવા પ્રાય: શબ્દ કહ્યો છે તે ખડગેાળાએ સંબંધી દોષના પરિહાર માટે કહ્યો છે. અર્થાત્ સર્વે સૂક્ષ્મ નિગેાદના ગેાળા સરખા નથી, પરંતુ ઘણી સંખ્યાવાળા અખંડ ગેાળા જીવસંખ્યાની અપેક્ષાએ પરસ્પર તુલ્ય છે, અને અતિ અલ્પ સંખ્યાવાળા ખડગેાળા જીવસ`ખ્યાપેક્ષાએ સરખા નથી એટલે અખંડ ગાળા જેવા નથી, એ અર્થ સૂચવવા માટે ગાથામાં · મહુસમા ’ એટલે પ્રાયઃ સરખા કહ્યા છે, પણ એકાંતે સરખા જ છે એમ કહ્યું નથી. ॥ ૨૭ ।।
"
एवं पिसमा जीवा, एगपएसगयजियपएसेहिं । વાયર વાદુહા પુળ, કુંતિ પસા વિશેસાિ ॥ ૨૮ ॥
અ:( i ) એ પ્રમાણે (વા) જીવા ( પસાય ) એક આકાશપ્રદેશ ઉપર રહેલા ( નિયસેäિ) જીવપ્રદેશોની ( સમા ) સરખા છે, ( પુળ ) પર ંતુ ( વાયર ) બાદર નિગોદ ( પત્તા ) જીવેાના પ્રદેશેાના ( વાઘુઠ્ઠા ) માહુલ્યપણાથી–ઉત્કૃષ્ટપદ ઉપર તે પ્રદેશે! વધારે હાવાથી ઉત્કૃષ્ટપદે જીવપ્રદેશે સર્વ જીવ કરતાં (વિસેદિયા ) વિશેષાધિક ( ધ્રુતિ ) થાય છે. ૫ ૨૮ ॥ तेसिं पुण रासीणं, निदरिसणमिणं भणामि पच्चक्खं । सुहगहणगाहणत्थं, ठवणारासिप्पमाणेहिं ॥ २९ ॥
અ—( દુળ ) વળી (તેલિ) તે (રાલીન) રાશિઓને-ઉત્કૃષ્ટપદે રહેલા જીવપ્રદેશ રાશિને તથા એક નિગોદમાં રહેલ જીવરાશિને (સુનળનાદળË) સુખપૂર્વક ગ્રહણ કરવા તથા કરાવવા માટે કલ્પનાવડે (વળા) સ્થાપન કરેલ (સિવ્પમાળેäિ) જીવ તથા પ્રદેશેાની રાશિના પ્રમાણવડે (નિલિમિળ ) આ દૃષ્ટાંત ( પચવું ) પ્રત્યક્ષ ( મળમિ ) કહું છું ! ૨૯ ૫
गोलाण लक्खमिक्क, गोले गोले निगोयलकं तु । sha य निगोए, जीवाणं लक्खमिक्किक्कं ॥ ३० ॥
અથ—( ત્તેહાળ ) કલ્પનાથી ગોળાએ ( મિ ) એક લાખ છે. ( ૩ ) વળી ( શોલે રે) દરેક ગોળામાં (નિોયછŘ) લાખ લાખ નિગોદ