Page Text
________________
0000000000
कर्मणां प्रायश्चित्तमस्ति - इति । पूर्वाचार्यवचनात् = हरिभद्रसूरिवचनात् प्रव्रज्याया एव = न तु तत्रान्यविधस्य प्रायश्चित्तस्यान्वेषणायाः प्रयोजनमिति एवकारार्थः ।
षष्ठाङ्गपाठे कालीदेवीप्रभृतीनां सिद्धिपदप्राप्तिर्निरुपिता, सा च भावप्रव्रज्यां विना न सम्भवति । भावप्रव्रज्या च भवान्तरकृतपापकर्मप्रायश्चित्तरूपा पूर्वाचार्यवचनेन सिद्धा । ततश्च तासां "भवान्तरे प्रायश्चित्तप्रतिपत्तिः" इत्यस्मद्वचनं निर्दोषमेव ।
ચન્દ્ર ; (શિષ્ય : તમે આ કેવા પાગલના જેવા વચનો બોલો છો ? તમે બતાવેલા પાઠમાં તો માત્ર એટલી જ વાત છે કે ‘કાલીદેવી સિદ્ધિપદ પામ્યા.' પણ એમાં પ્રાયશ્ચિત્ત સ્વીકારનો તો ઉલ્લેખ प નથી. તો એ પાઠથી શી રીતે સિદ્ધ થાય કે “કાલીદેવી વિગેરેએ ભવાન્તરમાં પ્રાયશ્ચિત્ત કરેલ છે.’
ગુરુ : શ્રી હરિભદ્રસૂરિજીનું વચન છે કે “આખી ય દીક્ષા પૂર્વભવોમાં કરેલ પાપકર્મોના પ્રાયશ્ચિત્ત રૂપ છે.”
આ વચનથી સિદ્ધ થાય છે કે ભાવદીક્ષા જ કાલી વિગેરેમાં ભવાન્તરના પાપકર્મોના પ્રાયશ્ચિતરૂપ છે, ત્યાં બીજા કોઈપણ પ્રકારના પ્રાયશ્ચિત્તને શોધવાની જરૂર જ નથી.
***************
આશય એ છે કે છઠ્ઠા અંગમાં કાલીદેવી વિગેરેને પરમપદપ્રાપ્તિ બતાવી છે. મરમપદની પ્રાપ્તિ દીક્ષા વિના ન થાય. અને દીક્ષા એ પૂર્વભવીય પાપોના પ્રાયશ્ચિત્ત રૂપ જ છે. એટલે આ રીતે “કાલીદેવી વિગેરેએ ભવાન્તરમાં પ્રાયશ્ચિત્ત સ્વીકારેલ छे." से वात सिद्ध थाय छे.
यशो० एतेन 'कृतस्य पापस्य प्रायश्चित्तप्रतिपत्तिस्तस्मिन्नेव भवे भवति न पुनः जन्मान्तरेऽपि' इति वदंस्तत्र 'जावाउ सावसेसं०' (उपदेशमाला २५८) इत्यादि सम्मतिमुद्भावयन् व्यक्तामसंलग्नकतामनवगच्छन्निरस्तो बोध्यः ।
चन्द्र : एतेन = "इहभवकृतानां पापानां प्रायश्चित्तं परलोकेऽपि सम्भवति" इति प्रतिपादनेन । अस्य "निरस्तः" इति अनेन पदेन सहान्वयः । एतेन शास्त्रानुसारिप्रतिपादनेन वक्ष्यमाणः पूर्वपक्षो निरस्तो बोध्य इति भावार्थः ।
कृतस्य पापस्य इत्यादि सुगमम् । वदन् = पूर्वपक्ष: तत्र = स्वनिरुपणे ।
जावा सावसेसं इत्यादि उपदेशमालागाथासङ्क्षेपार्थस्त्वयं - हे जीव ! यावत् आयुः મહામહોપાધ્યાય ચોવિરત વિચિત ધર્મપરીક્ષા - ચન્દ્રશેખરીયા ટીકા + ગુજરાતી વિવેચન સહિત ૨૧૧૮
| SR No. | 022210 |
| Book Title | Dharm Pariksha Part 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Chandrashekharvijay |
| Publisher | Kamal Prakashan Trust |
| Publication Year | 2015 |
| Total Pages | 154 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |