Pratima Shatak Part 01

SR No.: 022182
Original Sutra Author: Yashovijay Upadhyay
Author: Pravin K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2002
Total Pages: 412
Language: Sanskrit, Gujarati
Classification: Book_Devnagari & Book_Gujarati
File Size: 32 MB

Page 176

प्रतिभाशGS / श्लोक :
श्लोक :
अर्हच्चैत्यमुनीन्दुनिश्रिततया शक्रासन क्ष्मावधि, प्रज्ञप्तौ भगवान् जगाद चमरस्योत्पातशक्तिं ध्रुवम् । जैन मूर्त्तिमतो न योऽत्र जिनवज्जानाति जानातु कस्तं मर्त्यं बत शृङ्गपुच्छरहितं स्पष्टं पशुं पण्डितः ।। ९।।
૧૨૧
શ્લોકાર્થ :
ભગવાને પ્રજ્ઞપ્તિસૂત્રમાં તીર્થંકરની, તીર્થંકરની પ્રતિમાની અને મુનિચંદ્રોની નિશ્રા કરવાથી ચમરની શક્રના સિંહાસન સુધી ઉત્પાતશક્તિ નક્કી કહી. આથી=અહં અને અણગારના મધ્યે ચૈત્યપાઠ હોવાથી, જે અહીં=જિનશાસનમાં, જૈનીમૂર્તિને જિનેશ્વરતુલ્ય જાણતો નથી, તેને ક્યો પંડિત પુરુષ મનુષ્ય જાણે ? અર્થાત્ કોઈ ન જાણે. (પરંતુ) શિંગડાં અને પૂંછડા વિનાનો स्पष्ट पशु भएरो. Tell
टीडा :
अर्हदिति :- अर्हन्तः - तीर्थंकराः, चैत्यानि - तत्प्रतिमाः, मुनींदवः परमसौम्यभावभाजः साधुचन्द्रास्तन्निश्रिततया=तन्निश्राकरणेन हेतुना, भगवान् ज्ञातनन्दनः, चमरस्य असुरकुमारराजस्य, शक्रस्य याऽऽसनक्ष्मा=आसनपृथ्वी, साऽऽवधिर्यत्र = यस्यां क्रियायाम् तथा, चमरस्योत्पातशक्तिं ध्रुवम् = निश्चितं जगाद | अतः = अर्हदनगरमध्ये चैत्यपाठात्, योऽत्र = जिनशासने, जैनीं मूर्ति जिनवत् = जिनतुल्यां, न जानाति । तं मर्त्यं = मनुष्यं कः पण्डितः = मोक्षानुगतप्रेक्षावान्, जानातु ? नकोऽपीत्यर्थः । सर्वेषामपि प्रेक्षावतां स मनुष्यमध्ये न गणनीय इति तात्पर्यम् । कीदृशं तम् ? अत्यविवेकितया स्पष्टं=प्रत्यक्षं, पशुम् । कीदृशं पशुम् ? शृङ्गपुच्छाभ्यां रहितम् । शृङ्गपुच्छाभावमात्रेण तस्य पशोर्वैधर्म्यं नान्यदित्यर्थः ।
टीडार्थ :
अर्हन्तः नान्यदित्यर्थः । अरिहंतो = तीर्थं रो यैत्यो = तीर्थशेनी प्रतिभाओ, मुनीन्दुखो= પરમ સૌમ્યભાવને ધારણ કરનારા સાધુચંદ્રો, તેમની નિશ્રા કરવાથી=નિશ્રા કરવા રૂપ હેતુથી, ભગવાન=જ્ઞાતનંદન મહાવીરસ્વામીએ, શક્રની જે સિંહાસન પૃથ્વી, તે છે અવધિ જે ક્રિયામાં ત્યાં सुधी, यमरती = असुरसुभाररानी, उत्पातशक्ति ध्रुव = निश्चित, ईही. साथी =अई६ সने અણગારના મધ્યમાં ચૈત્યપાઠ હોવાથી, જે અહીં=જિનશાસનમાં, જૈની મૂર્તિને જિનતુલ્ય
.....