________________
૪૬
ઉપદેશમાળા * कत्तो सुत्तत्थागम - पडिपुच्छणचोयणा य इक्कस्स ? । विणओ.वेयावच्चं, आराहणया य मरणंते ।।१५७।। पिल्लिज्जेसणमिक्को, पइन्नपमयाजणाउ निच्च भयं । काउमणो वि अकजं, न तरइ काऊण बहुमज्झे ।।१५८।। उच्चारपासवणवंत-पित्तमुच्छाइ मोहिओ इक्को । सद्दवभायणविहत्थो, निक्खिवइ व कुणइ उड्डाहं ।।१५९।।
' (૧૫૭) વળી (ગુરુનિશ્રારહિત) એકલો સૂત્ર-અર્થનો લાભ કોની પાસેથી પામે? અર્થાત કોની પાસે ભણે? ન સમજાતું) કોને પૂછે? તર્ક ઊઠે તેનું સમાધાન કોની પાસેથી મેળવે ? અભ્યત્થાનાદિ વિનય કોનો કરે ? ગ્લાન સેવાદિ વૈયાવચ્ચ કોની કરે ? અને મરણરૂપ અવસાનકાળે (નવકાર) પચ્ચકખાણાદિ નિર્ધામણાની આરાધના-વર્ગ ક્યાંથી પામે? "
(૧૫૮) એકલો ફરે એ (નિર્ભય હોવાથી) ગવેષણા ગ્રહણેષણા-ગ્રાસેષણાનું ઉલ્લંઘન કરશે, દોષિત ગોચરી વાપરશે. અહીં તહીં આકર્ષાયેલી સ્ત્રીઓ તરફથી એકલાને હંમેશા (કામોપદ્રવનો ચારિત્ર-ધનનાશનો) ભય રહે, જ્યારે ગચ્છમાં બહુની મધ્યે રહેતાં (અકાર્ય કરવાનું મન થાય તો ય તે) ન કરી શકે.
(૧૫૯) અંડિલ-માતરું-ઊલટી થા પિત્તના ઉછાળાની અચાનક એકાએક બાઘા થતાં ગભરામણથી શરીર હલી ઉઠવાથી એકલો સાધુ હાથમાં પાણીવાળું પાત્ર લેતાં કદાચ પડે તો સંયમ વિરાધના, આત્મ વિરાધના થાય. જો પાણી લીધા વિના સ્પંડિલાદિ જાય તો શાસનની હિલના થાય.