________________
ષોડશક પ્રકરણ - ૭ मूल्यं वक्तव्यं न तु न्यूनाधिकम् । काले च प्रस्तावे च दानमुचितं मूल्यस्येति गम्यते शुभभावेनैव-विधिपूर्वम् अविधिपरिहारेण ॥३॥
चित्तविनाशो नैवं प्रायः सञ्जायते द्वयोरपि हि। अस्मिन् व्यतिकर एष प्रतिषिद्धो धर्म-तत्त्वज्ञैः ॥४॥
:विवरणम् : सव्यसनं प्रति किमेवमुपदिश्यत इत्याह - चित्तेत्यादि ।
चित्तविनाश:-चित्तकालुष्यं नैवम्-उक्तनीत्या प्रायो-बाहुल्येन सञ्जायते द्वयोरपि हि-कारयितृवैज्ञानिकयोः, अस्मिन् प्रस्तुते व्यतिकरे-सम्बन्धे, एष चित्तविनाशश्चित्तभेदः प्रतिषिद्धो-निराकृतो धर्मतत्त्वज्ञैः-धर्मस्वरूपवेदिभिः ॥४॥
: योगदीपिका : किमित्येवं सव्यसनस्यार्पणं निषिध्यत इत्यत्र हेतुमाह-चित्तेत्यादि । ` एवम् उक्तनीत्या चित्तविनाशःचित्तकालुष्यं द्वयोरपि हि-कारयितृवैज्ञानिकयोरनुशयोपालम्भाभ्याम्, न सञ्जायते प्रायो- बाहुल्येन, अस्मिन् व्यतिकरे-प्रस्तुत-शुभकार्यारम्भे एष चित्तविनाशः प्रतिषिद्धो-विपरीतफलत्वेनोपदिष्टो धर्मतत्त्वज्ञैःधर्मस्वरूपवेदिभिः ॥४॥
एष द्वयोरपि महान् विशिष्ट-कार्य-प्रसाधकत्वेन । सम्बन्ध इह क्षुण्णं न मिथः सन्तः प्रशंसन्ति ॥५॥
विवरणम् : 'अस्मिन् व्यतिकरे' इत्युक्तं, तमेवाश्रित्याह - एष इत्यादि ।
एषः-योगो द्वयोरपि, पूर्वोक्तयोः महान्-गुरुः विशिष्टकार्यप्रसाधकत्वेन-जिनबिम्बनिर्वर्तकत्वेन इह-सम्बन्धे क्षुण्णं-वैकल्यं न मिथ:-परस्परंसन्तः-सत्पुरुषाः प्रशंसन्तिस्तुवन्ति ॥५॥ તથા મૂર્તિ ભરાવનાર પુણ્યશાળી શ્રાવકને પાછળથી પ્રાયઃ કરીને મનદુઃખ થવાનો પ્રસંગ ન આવે. બંનેનું ચિત્ત કલુષિત ન થાય. ધર્મતત્ત્વના સ્વરૂપને જાણનાર શાસ્ત્રકારોએ મૂર્તિ ભરાવવાના શુભકાર્યમાં ચિત્તના કલુષિતભાવનો નિષેધ કર્યો છે. કારણકે – ચિત્તનો કલુષિતભાવ વિપરીત ફળને આપનાર છે. પ્રતિમા ભરાવનાર પુણ્યશાળી શ્રાવક તથા પ્રતિમા ઘડનાર કારીગર, આ બંનેનો પરસ્પર ચિત્તનો પ્રસન્નભાવ, અકલુષિતભાવ જિનબિંબના નિર્માણના વિશિષ્ટ કાર્યને સાધી આપનાર હોવાથી મહાન છે, શ્રેષ્ઠ છે. સપુરુષો પ્રતિમા નિર્માણના કાર્યમાં પરસ્પરના ચિત્તના થોડા પણ કલુષિતભાવને ફળની હાનિ કરનારો હોવાથી સારો માનતા નથી. ૪-૫.
