________________
४४४
બૃહëત્રસમાસની મૂળગાથા અને શબ્દાર્થ વઈદેહા વિખંભા, મંદરવિખંભ સોહિયદ્ધ જં | કુરુવિખંભે જાણતુ, જીવાકરણે ઈમ હોઈ . ર૬૪ /
વિદેહની પહોળાઈમાંથી મેરુની પહોળાઈ બાદ કરી તેનું જે અર્ધ છે તે કુરુની પહોળાઈ જાણ. જીવાનું કરણ આ છે- (૨૬૪)
મંદર પુવૅણાયય, બાવીસસહસ્સ ભદ્રસાલવણું / દુગુણે મંદરસહિય, દુસેલરહિયં ચ કુરુજીવા // ર૬૫ //
મેરુપર્વતની પૂર્વમાં ર૨,૦૦૦ યોજન લાંબુ ભદ્રશાલવન છે. તેને બમણુ કરી મેરુપર્વતથી યુક્ત કરી બે પર્વતથી રહિત તે કુરુની જીવા છે. (ર૬૫)
જીવા દુસેલસહિયા, મંદરવિખંભરહિયસેસદ્ધ છે પુવાવરવિખંભો, નાયબ્યો ભદસાલસ્સ / ર૬૬ !
જીવાને બે પર્વતથી સહિત અને મેરુપર્વતથી રહિત કરવી, શેષનું અર્ધ તે ભદ્રશીલવનની પૂર્વમાં-પશ્ચિમમાં પહોળાઈ જાણવી. (ર૬૬)
આયામો સેલાણં દોહ વિ, મિલિઓ કુરૂણ ધણુપિૐ . ધણુપિકૅ દુવિહત્ત, આયામો હોઈ સેલાણે છે ૨૬૭ ||
ભેગી કરેલી બન્ને પર્વતોની લંબાઈ કુરુનું ધનુપૃષ્ઠ છે. બે ભાગમાં વહેંચાયેલ ધનુપૃષ્ઠ તે પર્વતોની લંબાઈ છે. (૨૬૭)
ચત્તારિ સયા અઢારસોત્તરા, સઢિ ચેવ ય સહસ્સા | બારસ ય કલા સકલા-ધણુપટ્ટાઈ કુરૂણં તુ / ૨૬૮ // કુરુનું ધનુપૃષ્ઠ ૬૦,૪૧૮ યોજન અને સંપૂર્ણ ૧ર કલા છે. (ર૬૮) દેવકુરાએ ગિરિણો, વિચિત્તકૂડો ય ચિત્તકૂડો ય / દો જમગપવયવરા વડિસયા ઉત્તરકુરાએ . ર૬૯ /
દેવકુરુમાં વિચિત્રકૂટ અને ચિત્રકૂટ પર્વતો છે. ઉત્તરકુરુમાં મુગટ જેવા બે યમકપર્વતો છે. (૨૬૯)
એએ સહસ્સમુચ્ચા, હરિફૂડસમા પમાણઓ હોંતિ ! સીયા સીઓમાણે, ઉભઓ કૂલે મુણેયવા . ૨૭૦ !
