________________
બૃહëત્રસમાસની મૂળગાથા અને શબ્દાર્થ
४४७ મહાવિદેહની મધ્યમાં મેરુપર્વત છે. તેની દક્ષિણમાં અને ઉત્તરમાં અર્ધ ચંદ્રના આકારે રહેલ બે દેવકુરુ-ઉત્તરકુરુ છે. (૨૫૭) વિજુષ્પભ સોમણસા, દેવકુરાએ પઈન્નપુવૅણ ! ઈયરીએ ગંધમાયણ, એવં ચિય માલવંતો વિ // ર૫૮ |
દેવકુની પશ્ચિમમાં અને પૂર્વમાં વિદ્યુ—ભ-સૌમનસ પર્વતો છે. એજ રીતે ઉત્તરકુરુમાં ગંધમાદન અને માલ્યવંત પર્વતો છે. (૨પ૮).
વખારપવયાણ, આયામો તીસરોયણસહસ્સા ! દોત્રિય સયા નવહિયા, છગ્ગ કલાઓ ચોહંપિ . ર૫૯ |
ચારે વક્ષસ્કાર પર્વતોની લંબાઈ ૩૦,૨૦૯ યોજન ૬ કલા છે. (૨૫૯)
વાસહરગિરતેણં, સુંદા પંચેવ જોયણસયાઈ ! ચત્તારિસય ઉવિદ્ધા, ઓગાઢા જોયાણ સયં / ૨૬૦ સે.
તે વર્ષધરપર્વત પાસે ૫00 યોજન પહોળા, ૪00 યોજના ઊંચા અને 100 યોજન અવગાઢ છે. (ર૬૦)
પંચસએ ઉવિદ્ધા, ઓગાઢા પંચ ગાઉયસયાઈ ! અંગુલઅસંખભાગ, વિસ્થિત્તા મંદરતેણે ર૬૧ ||
તે મેરુપર્વત પાસે પ00 યોજન ઊંચા, ૫૦૦ ગાઉ અવગાઢ અને અંગુલના અસંખ્યાતમા ભાગ જેટલા પહોળા છે. (૨૬૧)
ગિરિ ગંધમાયણો પીયઓ ય, નીલો ય માલવંતગિરી . સોમણસો રયયમઓ, વિજુષ્પભ જચ્ચતવણિજ્જો / ર૬૨ /
ગંધમાદનપર્વત પીળો, માલ્યવંતપર્વત નીલો, સૌમનસપર્વત રજતમય અને વિદ્યુભપર્વત જાત્યતપનીયમય છે. (૨૨)
અટ્ટ સયા બાયલા, એક્કારસ સહસ્સ દો કલાઓ ય | વિખંભો ઉ કુરૂણે, તેવä સહસ્સ જીવા સિં / ર૬૩ !!
કુરની પહોળાઈ ૧૧,૮૪ર યોજન ૨ કલા છે. તેમની જીવા પ૩,000 યોજન છે. (૨૬૩)