________________
૪૩૩
બૃહત્સત્રસમાસની મૂળગાથા અને શબ્દાર્થ
આ વાત શેષ વૈતાદ્યપર્વતોની પણ જાણવી, પણ ઉત્તરની વૈતાઢ્ય પર્વતોની આભિયોગિક શ્રેણિઓ ઈશાનના લોકપાલોની છે. (૧૯) ,
જીવાપણુપટ્ટબાહા-રહિયા ય હવંતિ વિજયવેયઢા પણપન્ન પણપન્ન, વિક્સાહરસેઢીનગરાઈ ! ૧૯૨ /
વિજયના વૈતાદ્યપર્વતો જીવા, ધનુપૃષ્ઠ અને બાહા વિનાના છે. તેમાં વિદ્યાધરશ્રેણિના પપ-પ૫ નગરો છે. (૧૨)
સબૅડવિ ઉસભકૂડા, ઉવિદ્ધા અટ્ટ જોયણા હોંતિ | બારસ અટ્ટ ય ચીરો, મૂલે મઝુવરિ વિચૈિન્ના / ૧૯૩ .
બધા ય ઋષભ કૂટો ૮ યોજન ઊંચા, મૂળમાં-મધ્યમાં ઉપર ૧૨-૮-૪ યોજન પહોળા છે. (૧૯૩)
સત્તત્તીસઈરેગે, ભૂલે પણવીસજોયણા મઝે ! અઈરેગાણિ દુવાલસ, ઉવરિતલે હોંતિ પરિહિમ્પિ . ૧૯૪ .
(તેમની) મૂળમાં સાધિક ૩૭ યોજન, મધ્યમાં રપ યોજન, ઉપર સાધિક ૧ર યોજન પરિધિ છે. (૧૯૪).
ઓસપ્પિણીઉ ઉસપ્રિણીઓ, ભરહે તહેવ એવિએ ! પરિયટ્ટુતિ કમેણં, સેસેસુ અવઢિઓ કાલો ને ૧૯૫ /
ભારતમાં અને ઐરવતમાં ક્રમથી અવસર્પિણીઓ-ઉત્સર્પિણીઓ ચાલે છે. શેષ (ક્ષેત્રો)માં અવસ્થિતકાળ છે. (૧૫)
હિમવંતસેલસિહરે, વરારવિંદદુહો સલિલપુન્નો | દસજોયણાવગાઢો, વિન્દિષ્ણો દાહિણતરઓ /૧૯૬ ||
લઘુહિમવંતપર્વતના શિખર ઉપર પાણીથી ભરેલું ૧૦ યોજન ઊંડ, દક્ષિણ-ઉત્તર પહોળું, શ્રેષ્ઠ કમળોવાળ પદ્મદ્રહ છે. (૧૬)
પઉમદ્દહસ્સ મઝે, ચઉકોસાયામવિત્થર પઉમં. તે તિગુણ સવિસેસ, પરિહી દો કોસ બાહë . ૧૯૭ /
પદ્મદ્રહની મધ્યમાં ૪ ગાઉ લાંબુ-પહોળુ કમળ છે. તે (લંબાઈપહોળાઈ) સાધિક ૩ ગુણ (કરીએ એટલી)પરિધિ છે, જે ગાઉ જાડાઈ છે. (૧૯૭)
