________________
पुष्टिः पुण्योपचयः शुद्धिः पापक्षयेण निर्मलता। अनुबन्धिनि द्वयेऽस्मिन् क्रमेण मुक्तिः परा ज्ञेया ॥४॥ પુષ્ટિ કોને કહેવાય? શુદ્ધિ કોને કહેવાય? તેનું લક્ષણ કહે છે. વધતા પુન્યનો સંચય તે પુષ્ટિ.
સમ્યજ્ઞાનાદિ ગુણનાશકઘાતિકર્મનાં નાશથી થતી નિર્મલતા તે શુદ્ધિ. આ પાપકર્મનો જેટલો નાશ વધુ તેટલી શુદ્ધિ વધુ. આ પુષ્ટિ અને શુદ્ધિનો સતત અનુબંધ (પ્રવાહ) રહેવાથી અનુક્રમે જીવ સર્વ કર્મનો ક્ષય કરી મુક્તિ સુખને પામે છે. ૪. न प्रणिधानाद्याशयसंविद्यतिरेकतोऽनुबन्धि तत् । भिन्नग्रन्थेर्निर्मलबोधवतः स्यादियं च परा ॥५॥
પુષ્ટિ અને શુદ્ધિ કેવી રીતે થાય?
પ્રણિધાન વિગેરે બાબતની જાણકારી વગર પુષ્ટિ અને શુદ્ધિનો અનુબંધ હોતો નથી. જેને ગ્રંથી ભેદી છે, તેવા નિર્મળ બોધવાળાને જ શ્રેષ્ઠ અનુબંધ હોય છે. ૫. प्रणिधिप्रवृत्तिविघ्नजयसिद्धिविनियोगभेदतः प्रायः। धर्मज्ञैराख्यातः शुभाशयः पञ्चधाऽत्र विधौ ॥६॥
પ્રણિધાનની સંખ્યા કેટલી છે? પાંચ છે.
૧.પ્રસિધિ, ૨.પ્રવૃત્તિ, ૩.વિઘજય, ૪.સિદ્ધિ અને પ.વિનિયોગ. આ પાંચ ભેદે (પ્રકારે) શુભ પરિણામ મોટે ભાગે શાસ્ત્રમાં ધર્મને જાણનારાઓએ કહ્યા છે. આ બે (પુષ્ટિ અને શુદ્ધિ) પ્રણિધાન વિના થતી નથી.૬ प्रणिधानं तत्समये स्थितिमत्तदधः कृपानुगं चैव । निरवद्यवस्तुविषयं परार्थनिष्पत्तिसारं च ॥७॥
પ્રસિધિ- પ્રણિધાન' કોને કહેવાય ?
૧)
(ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજન)