________________
૫૦
1
કુપક્ષકૌશિકસહસ્રકિરણાનુવાદ
સિદ્ધ થાય છે. કારણકે અમે પુસ્તકમાં લખ્યા પ્રમાણે બોલનારા છીએ. તે વાચાળો પણ પુસ્તકમાં નહિં લખેલુ એવું અનંતરોક્ત કહેલું સ્વીકારે છે. અને પુસ્તકમાં લખેલી એવી દર્શાવધસામાચારી, પાંચ વ્યવહાર આદિ તથા દુષ્પ્રસહ આચાર્ય સુધી તીર્થ રહે છે તે વાત છોડી દે છે! આમ હોયે છતે પણ પોતાનું પુસ્તકવાદિપણું જણાવવામાં લૌકિક દૃષ્ટાંત ણાવે છે.
ववहारिअकुलवडिओ आयारो घरउवक्खरो सयलो । વિં તેમિ તિહિઞો? તા ન્હ સૂરીન વિડિલો ? IIFRI
વ્યવહારીના કુલક્રમથી આવેલો ઉપલક્ષણથી રાજકુલના ક્રમથી પણ આવેલો પ્રવૃત્તિ-નિવૃત્તિરૂપ આચાર તેમજ સ્ત્રી આદિના વિવિધ પ્રકારના વસ્ત્રો, આભરણ આદિ શયન-આસન-ભોજન-ભાજન આદિ યાવત્ સ્ત્રી પુત્ર પૌત્રાદિઓ-ગાય-ઘોડા-ભેંસ આદિ સકલ જે ગૃહોપસ્કર-ઘરવખરી છે તે બધી શું ચોપડામાં લખેલી હોય છે? નથી જ હોતી. તો પછી આચાર્યના કુળમાં પડેલો આચાર, પુસ્તકમાં લખેલો ક્યાંથી સંભવે? અર્થાત્ ચોપડામાં મહત્ત્વની વસ્તુઓની યાદી હોય, બાકી બધી વસ્તુની નજ હોય.
રાજકુલની અંદર લેખ્યક-ચોપડો સંભવતો નથી તેવી શંકા કરવી નહીં. કારણ કે ઈષ્ટાપત્તિ આવશે. તેમજ રાજકુલનો આચાર આદિ, લખ્યા પ્રમાણે જ હોય તેવું પણ હોતું નથી. એ તો પરંપરાથી ચાલ્યો આવતો હોય તે જ પ્રમાણે રાજકુલનો આચાર હોય.
એ પ્રમાણે પ્રવચનને વિષે પણ જાણી લેવું! વલી જે કોઈ ઠેકાણે કાંઇક લખેલું દેખાય છે તે પણ પરંપરાગત આચારનો એક ભાગ જ જાણવો. આ કારણથી જે ‘કેવળ લખ્યા પ્રમાણે પ્રવૃત્તિ કરવાનું' જે ભાષણ છે તે અભાષણ જ છે. આ પ્રમાણે પરિસ્થિતિ હોયે છતે જે કોઈ શેઠીયાનો પુત્ર ‘આ ચોપડામાં જે કાંઈ લખ્યું છે એ જ મારું, બાકીનું બીજું મારું નહિ' એ પ્રમાણેની બુદ્ધિવાળો થયો છતો ઘરમાંથી ઘરવખરીને કાઢીને છોડી દેતો હોય તો તે કેવો કહેવાય? મૂર્ખા. એ પ્રમાણે તેવી રીતની દશાવાલા કેવળ પુસ્તકવાદિઓ અથવા તો કેવળ સૂત્રવાદિઓને જાણવા. ॥ ગાથાર્થ-૬૨ | હવે પોતાના આત્માને સિદ્ધાંતવાદિ જણાવનાર આત્માઓ મહામૃષાભાષી જ છે એમ જણાવવા માટે પહેલાં સિદ્ધાંતનું સ્વરૂપ કહે છે.
अत्तागमपासाओ, सुणिओ बीओ तत्तो सवणपरंपर-समागओ तइय
अणंतरागमो । आगमओ ॥ ६३ ॥
આત્માગમ પાસેથી એટલે આત્માગમવાળા પાસેથી શ્રવણ પરંપરાએ જે આવેલું છે તે બીજો અનંત્તરાગમ છે અને તે બીજી અનંતરાગમવાળા પાસેથી શ્રવણ પરંપરાએ જે આવેલું જે આવેલું છે તે ત્રીજું પરંપરાગમ છે.
બીજા આગમવાળા પાસેથી જે શ્રવણ દ્વારા ઊત્પન્ન થયેલ જે આગમ છે તે પણ પુરુષ
