Page Text
________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ ✩ ૧૯ સુધર્માસ્વામીને જ સોંપ્યું છે. તેથી કરીને તીર્થની અંદર રહેવાની ઇચ્છાવાલા જો હો તો તમારે ‘શ્રી સુધર્માસ્વામિના સંતાન તરીકે જ' તમારા આત્માની જાહેરાત કરવી પડશે.
શ્રી પાર્શ્વનાથના તીર્થીક થવામાં પ્રયોજનનો અભાવ હોવાથી : વળી બીજી વાત સાંભળ. જો કદાચ કેશીકુમારના સંવિગ્ન સ્થવિરો જો અપત્યો વિદ્યમાન હોત તો શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામી આદિએ સ્થવિરાવલીમાં તેમના નામોનો પણ ઉલ્લેખ કર્યો હોત. તે નામોનો તો ઉલ્લેખ લેશમાત્ર નથી. તેથી કેશીકુમારના શિષ્યોનો વ્યતિકર (વ્યવહા૨) શ્રી ગૌતમસ્વામીના શિષ્યોની જેમ થયો હોય તેમ સંભવે છે.
(વાદી પ્રશ્ન કરે છે.) હવે તમે જે કહ્યું કે વડુ મંત્ત' એ ન સ્વીકારો તો તીર્થબાહ્યતા થાય છે. તે વાત અયુક્ત છે. તેના જવાબમાં જણાવવાનું કે તે અયુક્ત નથી. કારણ કે કેશીકુમારના શિષ્યોને ‘હોર્ માતં’ એ પ્રમાણે બોલનારાઓ તીર્થ છે' એ પ્રમાણે બોલ્યે છતે વિદ્યમાન એવા આગમની જ અમાન્યતા થાય. એ મોટું બાધક છે. તે કેવી રીતે? એમ કહેતો હોય તો સાંભળ. બે તીર્થની વિદ્યમાનતાનો અસંભવ હોય' એ વાત તમોને પણ સંમત છે અને તેથી જો દોફ મંનતં' બોલનારા તીર્થ હોય તો ‘વર્ મંત્તું' બોલનારા એ ‘અતીર્થ છે.’ આ આપત્તિ વડે કરીને વજસ્વામી આદિની અમાન્યતા થશે. અને વજ્રસ્વામીની અમાન્યતા થયે છતે શ્રી ભદ્રબાહુસ્વામી આદિએ બનાવેલી આવશ્યક નિર્યુક્તિ આદિ ગ્રંથોની પણ અમાન્યતા સ્વયંસિદ્ધ જ છે. કારણ કે તે જ આવશ્યક નિર્યુક્તિ આદિમાં તું વરસે નમંસામિ। એવા વચનો વડે વજસ્વામીને મહાનુભાવપણાએ કરીને વર્ણવેલા છે જે સર્વસંમત છે. તેથી કરીને અનન્યગતિ વડે કરીને દોડ્ માનં” એ પ્રમાણે બોલનારાઓની તીર્થ બાહ્યતા કહેવામાં અમે કાંઈ પણ બાધકતા જોતા નથી.
કોઈ પણ આગમની અંદર ‘કેશીકુમારના સંતાનીયા અમૂક નામના સ્થવિર ‘હોર્ માતં’નો પાઠ ભણનારો મહાનુભવ-પ્રસિદ્ધ-પ્રતીત જ છે' એવું શાસ્ત્રમાં જોવામાં આવ્યું નહિ હોવાથી.
હવે વાદી શંકા કરે છે કે ‘‘અમે ‘વર્ મંત’ બોલનારાઓનું અતીર્થપણું કહેતા નથી; પરંતુ વીપ્રભુનું તીર્થ તેમને સ્વાધીન છે. એમ જાણીએ છીએ. પરંતુ જ્યારે કેશીકુમાર વડે કરીને ગૌતમસ્વામી પાસે પંચમહાવ્રતના ઉચ્ચારોપૂર્વક નિયત શ્વેતવસ્ત્ર આદિ સહિતનો વસ્રમાર્ગ સ્વીકાર્યો ત્યારે પ્રતિક્રમણ આદિ સામાચારીમાં ‘દોક્ માતં’ એ પાઠ હોયે છતે પણ તેવો કંઈક ભેદ ગૌતમસ્વામીને પણ સંમત હતો અને તેથી કેશીકુમારે છોડ્યો નથી. અને તેથી અમારે પરંપરામાં આવેલો છે. એવી અમારી માન્યતા બુદ્ધિ છે.'' જો એમ કહેતો હોય તો તે પણ ખોટું છે. કારણ કે–નમસ્કાર આદિથી માંડીને ષવશ્યકના પાઠમાં અને પ્રતિક્રમણ આદિના અનુષ્ઠાનમાં ચોવીશે તીર્થંકરોના તીર્થોમાં ભેદનો અભાવ છે. જો એમ ન હોય તો ઋષભદેવ ભગવાનના ક્રોડો શ્રાવકો આદિને અજિતનાથ ભગવાનના તીર્થની ઉત્પત્તિ સમયે નમસ્કાર આદિના છ આવશ્યકસૂત્રના પાઠોનું અન્યથાપણું થયે છતે પૂર્વે ભણેલા પાઠનું ભૂલી જવું અને અજિતનાથ ભગવાનના તીર્થના પાઠનું ભણવું. એ પ્રમાણે શ્રી મહાવીરના તીર્થની ઉત્પત્તિ સુધી પણ ચાલે.
જો એમ ચાલે તો અવિચ્છિન્ન શ્રાવકકુલની મર્યાદાનો લોપ થાય. તેથી કરીને કુલક્રમથી
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |