________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ દૂર દૂર રહેલા એવા પ્રાણીઓને માટે પ્રતાપરૂપી અસહ્ય તાપવાલા એટલે પ્રતાપરૂપી તાપથી તેઓનો પરાભવ કરનારા એવા આ.મ.ને
આ (આકાશમાં ઉગતો) સૂર્ય ઉદય અને અસ્તસમયે જોનારાઓને દૂર હોય છે અને તેવા વખતે તેનો બહુ તાપ હોતો નથી. અલ્પ હોય છે (ત્યારે) આ દાનસૂરિજીરૂપ સૂર્ય એવો છે કે દૂર રહ્યો છતો પણ અસહ્ય તાપ આપે છે! એ વિલક્ષણતા છે. " જ્યારે આકાશમાં ઉગતો સૂર્ય, પોતાનો ઉદય થાય ત્યારે અંધકારનો નાશ કરે ત્યારે આ વિલક્ષણ સૂર્ય તો પોતાના નામમાત્રથી કુમતરૂપી અંધકારનો નાશ કરે છે.
ભાવાર્થ –આ ગાથાનો ભાવાર્થ એ છે કે–આકાશમાં ઉગતો એવો જે સૂર્ય છે એ ઉગતી અને આથમતી વખતે જગતના લોકોથી ઘણો દૂર હોવાથી તાપનો સદંતર અભાવ હોય છે. જ્યારે આ દાનસૂરિજી મહારાજરૂપ સૂર્ય એવો વિલક્ષણ છે કે જે દૂર રહ્યો સતો પણ પોતાના પ્રતાપરૂપ તાપથી દૂર રહેલા એવા કુમતીઓને અસહ્ય તાપ આપે છે. વળી આકાશસૂર્ય ઉદય પામે ત્યારે જ અંધકારનો નાશ કરે છે, જ્યારે આ વિલક્ષણસૂર્યના નામમાત્રથી જ કુમતરૂપ અંધકારનો નાશ થાય છે. આવા સૂર્યસદેશ ગુરુને સ્મૃતિ ગોચર કરું છું. ગાથાર્થ-૪ /
હવે જેની આજ્ઞાને પામીને આ પ્રકરણનો આરંભ કરું છું. તે સૂરિને નમસ્કાર કરવા માટે બે ગાથા કહે છે.
तस्सवि पयंमि विहिणा एगीकाऊण सोमसूरे अ। घडिओ उभयसहावो तेणं सिरिहीरविजयगुरू ॥५॥ संपइ तं जुगपवरं, पणमित्ता पणयभावभावणं ।।
सव्वंमि अ. जिअलोए, लोअंतं नेहनयणेहिं ॥६॥
આચાર્ય વિજયદાનસૂરિની પાટે પણ વિધિએ ઘડેલા એવા હીરવિજયસૂરિ થયા. તેમને વિધિએ કેવી રીતે ઘડ્યા? ચંદ્ર અને સૂર્ય આ બન્નેના સ્વભાવને લઈને ઘડેલા! એનો ભાવ આ છે કે પૂર્વે કહેલા બન્ને સૂરિ મહારાજો ચંદ્ર અને સૂર્ય સમાન છે. તે સૂરિઓના ગુણોના સમુદાયને એકત્રિત કરીને આ આચાર્યશ્રીને વિધાતાએ ઘડ્યાં. તે જ કારણ વડે તેમનું “હીરવિજયગુરુ” નામ રાખ્યું. ટી=વિરહી માણસોના દુઃખના હેતુરૂપ અથવા શોકનું કારણ ૩ =કહેતા કામ, જેમાંથી ઉત્પન્ન થાય તે રીચંદ્ર, રવિ-સૂર્ય રવિ=તે બન્નેનો જય કરનાર હોવાથી વિજય કરનાર એવા દીવા=હીરવિજય, શુક્ર-ગુરુ લક્ષ્મીથી યુક્ત એવા શ્રીહીરવિજય નામના ગુરુને પ્રણામ કરીને વળી કેવા?
પ્રણયભાવની ઉત્પત્તિ છે જેમાં એવા સ્મહત્વ ભાવને પામેલા એટલે કે સમસ્ત લોકોને વલ્લભ એવા, વળી શું કરતા? સસ્નેહ એવા લોચન વડે લોકોને જોતાં એટલે કરુણારૂપી રસથી આદ્રલોચન વડે કરીને જોવાનો સ્વભાવ છે જેમનો એવા હીરવિજયગુરુને પ્રણામ કરીને / ગાથાર્થ પ-૬ . હવે પ્ર. ૫. ૨
