________________
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ
તીર્થ વિદ્યમાન હતું કે નહિ? જો હતું એમ કહે તો બોટિકોની ઉત્પત્તિ પહેલાં સીધી રીતે જ શ્વેતાંબરમાં જ તીર્થ હતું. એ નિશ્ચિત થાય છે. “જો વિદ્યમાન ન હતું” એમ કહે તો વિચ્છેદ પામેલા એવા તીર્થને શિવભૂતિએ ઉત્પન્ન કર્યું. તેથી તેની વાત સાંભળવી તે શ્રોતાઓને પણ અયોગ્ય છે. કારણ કે “નાશ પામેલા તીર્થને તીર્થંકર સિવાય બીજો કોઈ પ્રગટ કરી શકતો જ નથી.” દિગંબર મત, શિવભૂતિથી નીકળ્યો છે તેથી (તેને તીર્થકર માનો તો ૨૫મો તીર્થંકર માનવો પડે) આમ બને અપેક્ષાએ=તીર્થકર ભગવંતની મુખ્યતાનો પ્રસંગ હોવાથી બન્ને રીતે પણ દિગંબરો તીર્થ બાહ્ય છે.
વળી જો “દિગંબરથી શ્વેતાંબરની ઉત્પત્તિ થઈ” એમ કહે તો તે તારું વચન ખોટું છે. કારણ
તે સાધુઓ, શ્વેત વસ્ત્ર અને વસ્ત્ર વગરના એમ બે રીતે હોય છે. જ્યારે કષાયથી કલુષિત એવા મને કષાય (ભગવા) વસ્ત્ર હો” આ પ્રમાણેનું ભદ્રબાહુ સ્વામી આદિએ રચેલ નિયુક્તિ આદિ આગમથી બાધિત હોવા વડે કરીને “હે મૂર્ખ શિરોમણી! આ વાતને ગાંડા માણસના પ્રલાપ જેવી જાણવી. અને તેથી આ દિગંબરનો સમુદાય-અચ્છિન્ન તીર્થ તરીકે છે' એમ ન માનવું.
આ પ્રમાણે પૂર્ણિમા ગચ્છ પણ શ્રી વીર પ્રભુથી ૧૬૨૯-વર્ષે અને વિક્રમ સંવત્સર ૧૧૫૯ના વર્ષમાં મુનિચંદ્રસૂરિજી કે-જે વડીલગુરુભ્રાતા તેની ઈર્ષ્યાથી ચૌદશના પક્ષમાંથી બહાર નીકળેલા એવા ચંદ્રપ્રભ નામના આચાર્યથી નીકળેલ હોવાથી પૂર્ણિમા ગચ્છ, તીર્થ કહેવાય નહિ. આગળના (દિગંબરના) પક્ષમાં જે ઉક્તિઓ કહેલી છે તે જ અહીં લાગુ પાડવી.
ચૌદશના પક્ષમાંથી પૂનમનો મત નીકળ્યો છે એમ તેઓ વડે જ કહેવાયું છે. કારણ કે તેમના જ બનાવેલા સંસ્કૃત ક્ષેત્રસમાસવૃત્તિ નામના ગ્રંથની પ્રશસ્તિમાં આ રીતે લખેલ છે કે .
"दुर्वादिद्विरदाङ्कुशः समयविच्छ्रेणीशिरोमण्डनं, श्रीचन्द्रप्रभसूरिराट् स भगवान् प्राचीकशत् पूर्णिमाम् । तस्माज्जैनवचोऽमृतं भृशमधुः श्रीधर्मघोषादयः,
श्रीभद्रेश्वरसूरितस्त्वचकलत् शाखा द्वितीया प्रथाम् ॥१॥ દુર્વાદરૂપી હાથીઓને માટે અંકુશ સમાન, પંડિતોની શ્રેણીના મસ્તકના આભૂષણ જેવા, ભગવાન્ શ્રી ચંદ્રપ્રભસૂરિએ પૂર્ણિમા ગચ્છને પ્રગટ કર્યો. તેમાંથી જૈનશાસનના વચનરૂપી અમૃતને ધર્મઘોષસૂરિ વગેરેએ અત્યંત ધારણ કર્યું. શ્રી ભદ્રેશ્વરસૂરિથી આ બીજી શાખા નીકળી.”
તથા તેમના જ શિષ્યોએ બનાવેલા અમમસ્વામી તીર્થકરના ચરિત્રની પ્રશસ્તિમાં શ્રી “ચંદ્રપ્રભ” નામના આચાર્ય ભગવંતથી જ પૂર્ણિમાનું પ્રગટ થવું” લખેલ છે. તેવી જ રીતે–
"वडगच्छाओ पुण्णिम, पुण्णिमाओ सड्ढपुण्णिमंचलया। दोहिवि आगमनामा कुचयरा खरयरो जाओ ॥१॥
