Page Text
________________
- કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ તેમાં સમસ્ત પદાર્થોના વિષયોનું યથાર્થ જ્ઞાન તેના નિધાન જેવા. જેવી રીતે રત્નોનું સ્થાન પેટી હોય છે તે રીતે ભગવાન પણ કેવલજ્ઞાની હોવાથી ભૂત-ભવિષ્ય અને વર્તમાન કાળના સર્વે પદાર્થોના પ્રકાશરૂપ ઉદ્ગમના સ્થાનસ્વરૂપ હોવાથી જ્ઞાનનિધાન એવા મહાવીરદેવ છે. આ રીતે પ્રભુનો જ્ઞાનાતિશય બતાવ્યો.
વળી પ્રભુ કેવા છે? અસુરરાજ ચમરેન્દ્ર જેમનું શરણું સ્વીકાર્યું છે એવા પ્રભુને પ્રભુનું શરણું કેવી રીતે સ્વીકાર્યું તે જણાવે છે.
એક વખત નવીન ઉત્પન્ન થયેલા એવા અસુરોના ઇન્દ્ર ચમરેન્દ્ર પોતાના મસ્તકના ઉપરના ભાગમાં રહેલા, સિંહાસન ઉપર બેઠેલા ઇન્દ્રને જોઈને ઉત્પન્ન થઈ છે ઈર્ષ્યા જેને એવા તેણેચમરેન્દ્ર ઈન્દ્ર મહારાજાની અવજ્ઞા કરવાની બુદ્ધિથી, કદાચ ઇન્દ્ર મહારાજા વડે હું પરાજય પામું તો શ્રી વીર જિનેશ્વરના શરણથી મારો મોક્ષ થાય' એમ વિચારીને પ્રભુનું શરણું સ્વીકારીને સૌધર્મ દેવલોકમાં ગયો. ત્યાં સૌધર્મ દેવલોકના ઈન્દ્ર મહારાજા વડે પરાભવ પામેલો, ભયભીત થયેલો અને “હે વીર! મારું રક્ષણ કરો. મારું રક્ષણ કરો.” એમ સંભ્રમથી શબ્દ બોલતો વ્યાકુલિત બનેલો એવો ચમરેન્દ્ર, શ્રી વીરભગવાનના બે પગો વચ્ચે જ પેઠો. મૂકેલો છે ઉપયોગ જેમણે એવા ઇન્દ્ર મહારાજાએ “વરના શરણે ગયેલ હોવાથી તેને છોડી દીધો. આ રીતે અપાયઅપગમઅતિશય જણાવ્યો.
વળી વીર પ્રભુ કેવા છે? દેવતાઓમાં શ્રેષ્ઠ એવા ઈન્દ્ર મહારાજા, તેમના મસ્તકની શોભા જેમના ચરણની રજ બનેલ છે. શક્રેન્દ્ર, ઇશાનેન્દ્ર વગેરે ઇન્દ્રોના મસ્તકની શોભા (અલંકારરૂપ) જેમની ચરણરજ બનેલ છે. તેવા અર્થાત્ પ્રાયઃ કરીને મનુષ્યોને દેવતા પૂજ્ય હોય છે. એવા તે દેવોના પણ પૂજ્ય સૌધર્મેન્દ્ર, ઇશાનેન્દ્ર આદિ હોય છે. તે ઇન્દ્રોને પણ ભગવાન પૂજ્ય હોય છે એટલે પૂજ્યના પૂજ્ય અને તે પૂજ્યના પણ પૂજ્ય હોવાથી પ્રભુ મહાવીરદેવનો આ પૂજાતિશય બતાવ્યો.
વળી પ્રભુ કેવા છે? સુંદર વચનોના સમૂહવાળા, સ્યાત પદથી શોભતાં હોવાથી અન્યતીર્થિકો વડે અબાધ્ય છે જેઓના ઘટ-પટ-સ્તંભ-કુંભ-કમલ વગેરે પદાર્થોને પ્રકટ કરનાર વાક્ય આદિ સમૂહ છે જેમના એવા તથા દુઃખના સમૂહથી તપેલા ચારેય ગતિના પ્રાણીઓને શરણભૂત એવા, સુંદર વચન છે મુખમાં જેમને એવા એટલે કે દુઃખોને દૂર કરવામાં જિનેશ્વર ભગવંતના વદનમાંથી નીકળેલો વચન સમૂહ સિવાય કોઈપણ શરણરૂપ નથી. તેના માટે વાચકમુખ્ય એવા ઉમાસ્વાતિજીએ કહ્યું છે કે “જન્મ-જરા અને મરણના ભયથી પીડા પામેલા તથા વ્યાધિઓથી પીડિત એવા આ જીવલોકમાં જિનેશ્વરના વચન સિવાય કોઈ પણ શરણ નથી આ જણાવવા દ્વારા પ્રભુનો વચનાતિશય જણાવ્યો. આ પ્રમાણે મૂલ ચાર અતિશયથી વિશિષ્ટ એવા ભગવાન જ વિઘ્નોનો નાશ કરનાર થાય છે. આમ ભાવમંગલ સ્વરૂપ ભગવંત મહાવીરને નમસ્કાર કરીને હવે–છ ગાથા દ્વારા ગ્રંથકાર, પોતાના ઉપકારક એવા અને ભાવમંગલભૂત ત્રણ આચાર્યભગવંતને નમસ્કાર કરવાને ઇચ્છતા આઘ=પહેલાં સૂરિની બે ગાથા વડે સ્તુતિ કરે છે.
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |