________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
જે ૪૨૩ એ ગાથાની અંદર સાધ્વીઓનું વર્તવું અને સાધ્વીઓને વર્તાવવું ન જાણે એને આર્થિકાએ પ્રવર્તાવવું ગામ આદિમાં રહેલા અથવા તો ગામ આદિમાં જવામાં સમ્યક્ આચારના પરિજ્ઞાનથી શૂન્ય એવો સાધુ હોય તો તે પાસત્યો જાણવો અને જે વિધિ જાણતો હોય તે તો પૂર્વોક્ત વિધિએ કરીને ગ્રામગમન કે ગ્રામપ્રવેશ આદિની અંદર સાધ્વીઓને સાથે પણ વિચરતો સાધુ જિનાજ્ઞાન આરાધક જ જાણવો.
પોતાની નિશ્રામાં રહેલી સાધ્વીઓ એકલી ન ભમે. અને સાધુ પોતે સાધ્વીથી રહીત થયો છતો એકલો ગામ આદિમાં જાય કે આવે ઇત્યાદિ આગમોક્ત વિધિવડે કરીને શરીરની ચિંતા નિમિત્તે પણ સાધ્વીઓનું એકલું બહાર જવું અનુચિત છે. તો પછી પોતાની ઇચ્છા મુજબ તેઓનો રામાનુગ્રામ વિહાર કરવો ઉચિત કેવી રીતે ગણાય? એ વાત સૂક્ષ્મબુદ્ધિએ વિચારવી જોઈએ.
અહિંયા વાદી પ્રશ્ન કરે છે કે “સાધ્વીઓનો જ વિહાર કરવાનો વિધિ પણ આગમમાં જે ભણેલો છે તે તેઓનેજ અનાર્ય લોકોના દ્વારા શીલખંડન આદિનો ભય હોવાથી. પરંતુ કુપાક્ષિક એટલે વેશધારી સાધ્વીઓને તો સમ્યકત્વનો અભાવ હોવાથી શીલગુણના લેશનો પણ અભાવ હોવાથી તેવી કુપાક્ષિકી અને વેશધારિણી સાધ્વીઓને શીલખંડન અદિનો ભય નથી હોતો અને એથી કરીને તેવી સાધ્વીઓને પ્રામાનુગ્રામ સ્વેચ્છાએ પણ ભ્રમણમાં કોઈ દોષ નથી. તો પછી સિદ્ધાંતની સંમતિ બતાવવામાં શું પ્રયોજન છે?" એમ જ કહેતો હો તો સાંભળ :---‘તારી કહેવી વાત બરાબર છે. પરંતુ અમો કુપાક્ષિકો-વેશધારી સાધુઓ તેવી વેશધારિણી સાધ્વી સાથે ખુશીથી ફરો એવી બુદ્ધિથી આ સિદ્ધાંત સંમતિ બતાવતાં નથી. પરંતુ તેવા વેશધારીઓના વચનવડે કરીને ભોળા માણસોને જે શંકાપાતક ઊભું થાય છે. તે દૂર કરવાને માટે અમારું આ પ્રયોજન છે. // ગાથાર્થ-૧૯૭ || ફરીથી પણ ન્યૂન ઉસૂત્ર જણાવે છે.
अहुणा मासविहारं, वुच्छिन्नं भणइ छिन्नसन्नो वा।
जिणदत्तो जिणदत्तो---वएसपरमत्थममुणंतो॥१६॥ જેની સમ્યગ્દષ્ટિ રૂપી સંજ્ઞા નષ્ટ થઈ ગઈ છે એવા પ્રકારનો છિન્નસંજ્ઞક ખરતરમતનો આકર્ષક જિનદત્ત તીર્થકરે ઉપદેશ દીધેલો છે તેના પરમાર્થને નહિ જાણતો છતો “સાંપ્રતકાલે માસકલ્પવડે કરીને સાધુને વિચરવું તે રૂપી માસકલ્પ વિચ્છિન્ન થયો છે એ પ્રમાણે કહે છે / ગાથાર્થ-૧૯૮ ||
હવે એવું શાથી કહે છે? जम्मोत्तुं मास कप्पं, अण्णो सुत्तमि नत्थि अ विहारो। રૂઠ્ય સિદ્ધાંગિ ાિં, વિટું વિદિ-પરાણેટિં9૬૬ાા