________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ સામાયિકથી યુક્ત થઈને કરે. હવે તેમજ થર (પૌષધવિધિ તથા “વિધિપ્રપા'ખરતરના ગ્રંથમાં) જેમ જોયું છે તેમ કહીએ છીએ.
"जो पुण आहारपोसही देसओ सो पुण्णे पञ्चखाणे तीरीए अ खमासमणदुगेण मुहपुत्तिं पडिलेहिअ खमासमणेण वंदिअ भणइ-इच्छाकारेण संदिसह भत्तं पारावेह, पोरसि पुरिमटुं चउबिहार एक्कासणं निव्वीअमायंबिलं वाच्यं, जा कावि वेला ताए पारावेमि, तओ सक्वत्थएणवि चेइए वंदिअ सज्झायं सोलस वीसं वा सिलोगे काऊ जहासंभवमतिथिसंविभागं दाउं मुहहत्थपाए पडिलेहिअ नमुक्कारपुवमरत्तदुट्ठो भुंजइ॥
भणिअंच-“रागद्वेष विरहिआ-वणलेवाइ उवमाए भुंजति।
कड्डित्तु नमुक्कारं, विहीए गुरुणा अणुण्णाया॥१॥" વળી જે દેશથી આહાર પૌષધવાળો છે તે પચ્ચક્ખાણ પૂર્ણ થયે છતે એટલે પચ્ચખાણનો સમય પૂર્ણ થયે છતે બે ખમાસમણ આપીને મુહપત્તિ પડીલેહીને ખમાસમણ દેવા પૂર્વક વંદન કરીને છેલ્લે “ઈચ્છા કારણે સંદિસહ ભત્ત પારાવેહ, કહીને તે પછી પૌરિસી-પરિમુડઢ-ચોવિહાર-એકાસણું-નિવીઆયંબિલ વગેરે જે કાંઈ પચ્ચખાણ કર્યું હોય તે બોલવું અને તે પણ જ્યારે વેળા આવે ત્યારે બોલે. ત્યાર પછી શકસ્તવનું ચૈત્યવંદન કરીને સોલ કે વીસ શ્લોક પ્રમાણે સ્વાધ્યાય કરીને યથાસંભવ--જેવો સંભવ હોય તે પ્રમાણે અતિથિસંવિભાગ આપીને મોઢું-હાથ અને પાત્રનું પડિલેહણ કરીને નવકાર ગણવાપૂર્વક રાગદ્વેષ રહિત બનીને જેમ શરીરના ગૂમડાને લેપ આદિ કરતાં હોય તેમ ખાય. તે પણ
ક્યારે જમે? કે નવકાર ગણવાપૂર્વક અને ગુરુવડે અનુજ્ઞા પામ્યો છતો કહેલી વિધિપૂર્વક જમે' ઇત્યાદિ જિનવલ્લભકૃત પૌષધવિધિ પ્રકરણમાં જણાવ્યું છે.
અહિં કોઈક વાચાલ એમ કહે છે કે પૌષધવિધિ પ્રકરણમાં “આ વાત જે જણાવી છે તે ઉપધાન વાહિ પૌષધવાળાને માટે છે, નહિ કે ચાલુ પૌષધવાળા માટે આ વાત છે”. એમ બોલે છે. આવા તે વાચાલના મોઢાના ગૂમડાને પકવાને માટે તેને યોગ્ય જ એવું વિધિપ્રપા'નું ઔષધ બતાવાય છે. જે આ પ્રમાણે
तओ जइ पारणइत्तओ, तो पञ्चक्खाणे पुण्णे खमासमणदुगेण पुवं मुहपोत्तिं पडिलेहिअ वंदिअ भणइभगवन्। भातपाणी पारावेह, उवहाणवाही भणइ-नमुक्कारसहिअं चउबिहारं, इअरो भणइ-पोरसिं पुरिमटुं वा तिविहाहारं एकासणं निव्वीअं अंबिलं वा जा कावि वेला तीए भत्तपाणं पारावेमि, इति
જો ત્યારપછી પારણાવાળો હોય તો પચ્ચશ્માણ પૂર્ણ થયે છતે બે ખમાસમણ દેવાપૂર્વક મુહપત્તિ પડિલેહીને પછી દેવવંદન કરીને બોલે કે “હે ભગવન્! ભાત-પાણી પરાવો” એમાં ઉપધાનવાહી બોલે કે “નમુક્કારસહિએ ચઉવિહાર'-એ પ્રમાણે બોલીને પચ્ચખાણ પારે. બીજો(ઉપધાન સિવાયનો) બોલે કે પોરિસી-પુરિમુડઢ-અથવા તિવિહાર-ચઉવિહાર-નિવી-આયંબિલ આદિ જે કોઈની વેળા પૂર્ણ થઈ હોય ત્યારે તેનું ભક્તપાન પારું છું' એ પ્રમાણે બોલે, એ પ્રમાણે ખરતરને પીવા લાયક પાણીથી યુક્ત એવી વિધિપ્રપામાં કહ્યું છે. અહિંયા ઉપધાનવાહિક પૌષધિક