________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
* ૩૮૭ રોગાવસ્થા સિવાયના કાલમાં દૂધપાક યોગ્ય જ છે. || ગાથાર્થ-૧૬૨ | લોકવ્યવહારમાં અતિપ્રસંગને જણાવે છે.
इक्किक्कमसणमाई, भेए भिण्णा उ माणवाणेगे।
ता तुहुवएसरत्ता भुंजंति कहणु कूराई॥१६३॥
જે દુનિયાની અંદર અશન-પાન-ખાદિમ-વાદિમ આદિના જે જે ચોખા આદિ ભેદો છે તે વિવલિત એક એક ભેદને વિષે અનેક માણસો પૂર્વસ્વભાવથી સ્વભાવાન્તરને પામેલા હોય છે. કાળ અવસ્થા આદિ ભેદે કરીને જે સુંદર પૂર્વાવસ્થા હતી તેનાથી અશનાદિના હેતુમાટે એ અવસ્થા અશુભ થઈ! રોગાદિગ્રસ્ત અવસ્થાને પામ્યા. તે પ્રમાણે હોયે છતે હે જિનદત્ત! તારા ઉપદેશમાં રક્ત જે “એકનો અપરાધ થયે છતે તેની જાતિને દંડ કરવો’ એવી તારી વચનરચનાથી રંજિત થયેલા એવા તારા ભક્તો ક્રાદિકને કેમ ખાય છે? પરંતુ આપણે બન્નેને સંમત એવી ભૂખ જ શ્રેયસ્કરી છે એટલેકે તારા ભક્તોને માટે તો ભૂખ્યા રહેવું એ શ્રેયસ્કર છે. અને તે વાત તો તારા અને તારા ભક્તોવડે સ્વીકારાતી નથી. તો પછી એક સ્ત્રીના અપરાધના કારણે સ્ત્રીવર્ગ માત્રને પૂજા નિષેધ કેમ અંગીકાર કરાયો? તે માટે આંખો મીંચીને વિચાર કર. અને લોકવ્યવહારની બાહ્ય ન થવું જોઈએ. ગાથાર્થ-૧૬૩ /
હવે જિનદત્તવડે કરીને સ્ત્રીઓને જિનેશ્વરભગવાનની પૂજાનો નિષેધ કરાયો છે. અને દિગંબરોવડે કરીને સ્ત્રીના મોક્ષનો નિષેધ કરાયો છે. આ બન્નેમાં ડાહ્યો કોણ? એ બતાવવાને માટે પહેલાં તો બન્નેનો ઉપદેશ કહે છે.
जिणदत्तो जिणपूआरहिआ रमणीउ जंति निव्वाणं। सिद्धऽणरिहावि रमणी पूएउ जिणं भणइ खमणो॥१६४॥
ખરતરમતનો પ્રરૂપક એવો જિનદત્ત, જિનપૂજાથી રહિત એવી સ્ત્રીઓ મોક્ષમાં જાય છે એમ કહે છે. જયારે દિગંબર તો મુક્તિને અયોગ્ય હોવા છતાં પણ સ્ત્રીઓ જિનપૂજાને કરો. એ પ્રમાણે કહે છે. | ગાથાર્થ-૧૬૪ I
હવે આ બન્નેમાં કોણ હોંશિયાર છે? તે કહે છે.
एवं दुण्हवि दक्खो, खमणो निअमेण जेण जिणपूजा। मुत्तिउवाओ भणिओ, कजं पुण कारणायत्तं ॥१६५॥
આ પ્રકારના ઉપદેશમાં પ્રવૃત થયેલા એવા જિનદત્ત અને દિગંબર તે બન્નેમાં દિગંબર હોંશીયાર છે. જે કારણવડે કરીને તે દિગંબરે જિનેશ્વપ્રભુની પૂજા, મોક્ષનો હેતુ છે. એ પ્રમાણે ચોખું