________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
» ૩૪૯ મે–૧, ગમે એ ત–૨, નિવશ્વન–, ચેવ ના—ક, વિવા–૬, भुवणगुरूण जिणाणं, कल्लाणा हुंति णायव्वा ॥२॥ तेसु अ दिणेसु धण्णा, देविंदाई करिति भत्तिणया। जिणजत्तादिविहाणा, कल्लाणं अप्पणो चेव ॥३॥ इअ ते दिणा पसत्था, ता सेसेहिपि तेसु कायव्वं । जिणजत्तादि सहरिसं, ते अ इमे वद्धमाणस्स ॥४॥ માસઢ સુદ છઠ્ઠી, 9–વિત્તે તદ સુદ્ધાસીર--જોવા. मग्गसिर कण्ह दसमी-३-वेसाहे सुद्ध दसमी य–४॥५॥ कत्तिअकण्हे चरिमा–६, गब्भाइदिणा जहक्कम एते। हत्थुत्तर जोएणं, चउरो तह साइणा चरमो॥६॥ अहिगय तित्थविहिया, भगवंति निंदसिआ इमे तस्स।
सेसाणवि एवं चिअ, निअनिअतित्थेसु विण्णेआ॥७॥ રૂતિ યાત્રા પડ્યાશ –બધા જ તીર્થકરોના નિશ્ચય કરીને ત્રણે ભુવનમાં આશ્ચર્યરૂપ અને સર્વ જીવોના કલ્યાણના ફળ સ્વરૂપ એવા તીર્થકરોના પાંચ કલ્યાણકો હોય છે. (૧) ભુવન ગુરુ જિનેશ્વર ભગવંતોના ગર્ભ-જન્મ-દીક્ષા જ્ઞાન અને નિર્વાણ આ પાંચ કલ્યાણકો નિશ્ચયે હોય છે. (૨) આ દિવસોને વિષે ધન્ય એવા, ભકિતથી નમેલા એવા દેવેન્દ્રો આદિ પોતાના આત્માના કલ્યાણ માટે જિનયાત્રાદિ વિધાની કરે છે. (૩) આ પાંચ કલ્યાણકના દિવસો પ્રશસ્ત છે. અને તેથી કરીને કલ્યાણકના દિવસોમાં બીજા બીજા આત્માઓએ પણ હર્ષપૂર્વક જિનયાત્રા, સ્નાનાદિ કાર્યો કરવા જોઈએ. અને મહાવીરદેવના પાંચે કલ્યાણકો આ પ્રમાણે (૪) એક અષાઢ સુદ-૬, ચૈત્ર સુદ-તેરસ (બે), માગશર વદ-૧૦ (૩), વૈશાખ સુદ-૧૦ (ચોથું) અને પાંચમું કારતક વદ અમાસ. આ ગર્ભ આદિ (ચાર) અનુક્રમે ઉત્તરા ફાલ્યુની નક્ષત્રના યોગમાં અને પાંચમું સ્વાતિ નક્ષત્રમાં થયેલું છે. ગાથાર્થ(૬) હવે અધિકૃત તીર્થમાં વિહિત એવા મહાવીર ભગવંતના કલ્યાણકો બતાવ્યા. તેવી રીતે બાકીના તીર્થકરોના કલ્યાણકો આ પ્રમાણેના પોત પોતાના તીર્થમાં જાણવા-IIળા આ પ્રમાણે પંચાશક પ્રકરણના યાત્રા પંચાશકમાં કહેલું છે. આ ગાથાઓની વૃત્તિ આ પ્રમાણે છે.
પાંચ જ મહાકલ્યાણકો પરમ શ્રેયસ્કર એવા સકલ કાલ નિખિલ નરલોકમાં થનારા જિનેશ્વર ભગવંતોના નિશ્ચય કરીને હોય છે. એવા પ્રકારની વસ્તુનો સ્વભાવ હોવાથી. કેવા કલ્યાણકો ? ત્રણેય જીવનના પ્રાણીઓને આનંદના કારણભૂત હોવાથી તેમજ કલ્યાણફલ એટલે નિઃશ્રેયસ ફલને સાધી દેનારા હોવાથી. તે પાંચ કલ્યાણકો આ પ્રમાણે :--ગર્ભ=ગર્ભાધાન-જન્મ–ઉત્પત્તિ, નિષ્ક્રમણ એટલે ઘરમાંથી નિકળીને સાધુપણું પામવું, જ્ઞાન એટલે કેવલજ્ઞાન, નિર્વાણ એટલે મોક્ષ. આ પાંચ કલ્યાણકો
