________________
કપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ કલ્યાણકના અધિકારમાં પ્રતિબદ્ધ હોવાથી અને શક્રનું જીતકાર્ય હોવાથી ગર્ભસંહરણનું પણ કલ્યાણકપણું થતું હોય તો અદ્ભુત પુણ્યપ્રકૃતિજન્ય એવા ઋષભદેવસ્વામીના રાજ્યાભિષેકનું પણ કલ્યાણકપણું કેમ ન થાય?” કારણ કે એમાં આવા જ પ્રકારના વૃત્તાંતનો સદ્ભાવ હોવાથી. તે આ प्रभाए। उसभेणं अरहा कोसलिए पंचुत्तरासाढे अभीई छटे होत्थत्ति उत्तरासाढाहिं चुए, चइत्ता गभं वक्ते, उत्तरासाढाहिं जाए, उत्तरासाढाहिं रायाभिसेअं पत्ते, उत्तरासाढाहिं अगाराओ अणगारिकं पवइए, उत्तरासाढाहिं अणंते जाव समुप्पण्णे अभिइणा परिणिबुए॥
આ સૂત્રની વ્યાખ્યા આ પ્રમાણે છે કે–ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રમાં ચવ્યા અને ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રમાં વીને ગર્ભપણે ઉત્પન્ન થયા. અને ઉત્તરાષાઢાનક્ષત્રમાં રાજ્યાભિષેક થયો અને ઉત્તરાષાઢાનક્ષત્રમાં દીક્ષા થઈ. અને ઉત્તરાષાઢા નક્ષત્રમાં કેવલજ્ઞાન થયું. અને અભિજીત નક્ષત્રમાં નિર્વાણ-મોક્ષ થયું. એમ પર્યુષણાકલ્પના પાઠની જેમ જંબુદીપપ્રજ્ઞપ્તિમાં પણ પાઠ છે. તેમાં જેમ “ગર્ભ સંહરણ” શક્રનો આચાર કહેલો છે. તેવી જ રીતે પ્રથમ તીર્થકરનો “રાજયાભિષેક કરવો તે પણ શક્રનો આચાર છે જ. એ પ્રમાણે હારિભદ્રીય વૃત્તિમાં કહેલું છે, તેથી કરીને જન્મ આદિની જેમ આશ્ચર્યભૂત નહિ હોવા વાળા એવાં ઋષભદેવ પ્રભુના રાજયાભિષેકને તાવડે કલ્યાણકપણું સ્વીકારવું જોઈએ / ગાથાર્થ૯૮
હવે ખરતર શંકા કરે છે કે :णणु कप्पे णो भणिओ, रजभिसेसो अ उसभसामिस्स। સંહાર પુખ સંવત્ય, વીર વરિપ વર્દ સુલ્ત?૬ઠ્ઠા
ખરેખર શ્રી ઋષભદેવસ્વામીનો રાજ્યાભિષેક છે તે પર્યુષણાકલ્પમાં કહેલો નથી. તે આ પ્રમાણે તેણં તે સમvi ઉમેણં મરી ઢોનિ ૨૩ ઉત્તર અમે બંને હોલ્યા એ પ્રમાણે. વળી જે ગર્ભસંહરણની વાત છે એ તો જેટલા મહાવીરચરિત્રો છે તેટલા બધા ચરિત્રોમાં ગર્ભસંહરણ કહેલું છે જ. તો પછી શ્રી ઋષભચરિત્રની મહાવીરચરિત્રની સાથે તુલના કેવી રીતે થાય? અને અમોને રાજ્યાભિષેકમાં કલ્યાણકની શંકા પણ નથી. એ પ્રમાણેનો પૂર્વ પક્ષ જાણવો // ગાથાર્થ-૯૯ I
હવે બન્નેની શ્રી ઋષભચરિત્ર અને શ્રી મહાવીરચરિત્રની તુલ્યતા બતાવતાં સિદ્ધાંત કહે છે.
इअ चे सुणाहि सुंदर ! पंचासयसुत्तमुत्तजुत्तीए। .
हत्थुत्तरजोएणं चउरो तह साइणा चरमो॥१००॥
જો તું આમ કહેતો હોય તો હે સુંદર! તો પર્યુષણાકલ્પમાં કહેલા ઋષભ ચરિત્રની જેમ જ પૂ. હરિભદ્રસૂરિકૃત “પંચાશક સૂત્રમાં કહેલું છે. “ત્યુત્તરે ત્યારે તે આ પ્રમાણે---
पंचमहाकल्लाणा, सबेसि जिणाणि होइ नियमेणं। भुवणच्छेरयभूआ, कल्लाणफला य जीवाणं॥१॥ .