________________
૩૦૪ જે
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ જિનેશ્વરરાચાર્યને કલ્પવામાં મૂલ નિમિત્ત, ચૈત્યવાસી સાથેનો વિવાદને ઊભો કર્યો' ઇત્યાદિ કૃત્રિમ કલ્પના ઊભી કરી. || ગાથાર્થ૪પ
' હવે આ પ્રમાણેની કલ્પના કરવામાં માણસોને વિશ્વાસ કેમ બેસે? એમ વિચારીને જે કાંઈ કર્યું છે અને જે કાંઈ કરે છે. તે બતાવે છે.
जेणं. जिणदत्तमए, पुराणपाढाणमण्णहाकरणे । - પરંતોષ મયામીમા, વિ વીનંતિ વેદરા ૪દા
| જિનદત્તના મતને વિષે પુરાતન એટલે પ્રાચીન એવા શાસ્ત્રપાઠોની પરાવૃત્તિ=પાઠફેરી કરવામાં પરલોક ભય એટલે નરક આદિમાં પડવાના ભયરહિત નિષ્ફર એવા જિનદત્તના જે સાધ્વાભાસ સંતાનો આજે પણ દેખાય છે. કારણ કે સાંપ્રતકાલમાં તપાગચ્છીય શ્રી રત્નશેખરસૂરિએ બનાવેલ શ્રાવક પ્રતિક્રમણ સૂત્રની વૃત્તિમાં “અભયદેવસૂરિ' એ પ્રમાણે હતું ત્યાં “ખરતર પૂરીણ અભયદેવસૂરિ' એ પ્રમાણે પ્રક્ષિપ્ત કરીને લખી નાંખ્યું. અને તે જેસલમેર નગરને વિષે પોતાના મોઢેજ એ વાત સ્વીકારવી પડી છે. પ્રાચીન પાઠ પરાવૃત્તિ કરવામાં (બદલી નાખવામાં) નિર્ભય એવા ખરતરોએ હવે પછી શું કર્યું.? તે જણાવે છે.
तेण महावीरचरिअप्पसत्थिपमुहेसु निम्मलापमुहं ।
चइऊण खरयरित्तिअ लिहिअं लेहाविअं च तहिं॥४७॥
જે કારણવડે કરીને જિનદત્તના સંતાનીયાઓ, પરલોકના ભયથી નિર્ભય બની ગયા છે તે કારણથી ગુણચંદ્રગણિકૃત મહાવીરચરિત્રની પ્રશસ્તિ આદિમાં “નિમતા'' આદિ શબ્દોને છોડી દઈને એટલે કે તે શબ્દોપર હરતાલ લગાડીને વાયર લખી નાંખ્યું છે. તે કેવી રીતે? તે સાંભળો.
"भवजलहिवायसंभंतभविअसंताणतारणसमत्थो। बोहित्थो व महत्थो सिरिसूरिजिणेसरो पढमो॥१॥ गुरुसाराउ धवलाउ निम्मला. साहु संतई जम्हा।
હિમવંતાગો. ગુવ, નિયા સત્તનાપુન્ના રા . ભવરૂપી જે સમુદ્ર તેમાં પડવાથી સંભ્રાન્ત થઈ ગયેલા ભવ્ય પ્રાણીઓને તારવામાં સમર્થ મોટા વહાણ સરખા શ્રીજિનેશ્વરસૂરિ નામના આચાર્ય થયા. ઉજવલ એવા અને સારસ્વરૂપ એવા તે ગુરુથી નિમના નિર્મલ સાધુસંતતિ થઈ. જેમ હિમવંત પર્વતમાંથી સકલજનોને પૂજ્ય એવી ગંગા પ્રગટી તેમ.” એ પ્રમાણે મહાવીરચરિત્રની પ્રશસ્તિની. અંદર લખેલ છે.
" હવે આ અંગેનો વિચાર એ છે કે ખરતરોની ઉત્પત્તિ વિ.સં.-૧૨૦૪ માં થઈ તે વાત બધાયને સંમત છે. પણ ખરતરોને અનિષ્ટ=સંમત નથી એથી કરીને તે વાતને દૂર કરવાને માટે નિમત્તા
