Page Text
________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
જે ૩૦૩ ગચ્છમાં શ્રીઉદ્યોતનસૂરિ, શ્રીવર્ધમાનસૂરિ, શ્રીજિનેશ્વરસૂરિ, શ્રીજિનચંદ્રસૂરિ, શ્રીઅભયદેવસૂરિ, શ્રીજિનવલ્લભસૂરિ, શ્રીજિનદત્તસૂરિ, શ્રીજિનચંદ્રસૂરિ, શ્રીજિનપતિસૂરિ, શ્રીજિનેશ્વરસૂરિ થયા. તેમની પાર્ટીના અલંકારભૂત એવા શ્રીજિનભદ્રસૂરિના રાજ્યમાં શ્રી જેસલમેર મહાદુર્ગને વિષે ચાચિગદેવ રાજાના રાજ્યમાં સંવત–૧૫૦૫–વર્ષે તપપટ્ટિકા કરાવી.”
તેવી જ રીતે બીજી પાટની અંદર લખેલું છે કે “આ બાજુ ચંદ્રકુલને વિષે શ્રીખરતરવિધિપક્ષમાં શ્રીવર્ધમાનસૂરિ નામના સૂરિરાજ થયા. જેમના વચનથી ક્રમે કરીને આબૂ પર્વતના શિખર પર મંત્રીશ્વર વિમલ મહામંત્રીએ ચૈત્ય બનાવ્યું.” ઇત્યાદિ તથા “પૃથ્વીપર ફલેશ નાશક એવું વીર પ્રભુનું શાસન જયવંતુ વર્તતે છતે. સુધર્માસ્વામીના સંતાનો અને ગણો હજારો છે. તેને વિષે કલ્યાણના ભાજન સમાન એવો ખરતરનો ગચ્છ છે. જે ગચ્છને વિષે પાપો નષ્ટ થઈ ગયા છે જેમના અને ગુણોથી યુક્ત એવા ગુરુઓ થયા. શ્રીઉદ્યોતનસૂરિ, વર્ધમાનસૂરિ, જિનેશ્વરસૂરિ, જિનચંદ્રસૂરિ અને નવાંગ વૃત્તિકાર અભયદેવસૂરિ થયા.' ઇત્યાદિ શ્રી આચારાંગ સૂત્રની દીપિકાની પ્રશસ્તિની અંદર લખ્યું છે. આ બધાયમાં ઉદ્યોતનસૂરિ અને વર્ધમાનસૂરિને જે ખરતરગચ્છીય જણાવ્યા છે તે ખરતર ગચ્છવાલાઓને પણ સંમત નથી.
વળી અહિંયા બીજું પણ વિચારવા જેવું છે કે “શ્રીઅભયદેવસૂરિ અને તેમના શિષ્ય વર્ધમાનસૂરિ આદિએ કરેલ નવાંગવૃત્તિ અને ઋષભદેવચરિત્રને વિષે શ્રીવર્ધમાનસૂરિથી જ પરંપરા કહેલી છે. અને આમાં ઉદ્યોતનસૂરિના પટ્ટધરપણાવડે કરીને શ્રીવર્ધમાનસૂરિને જણાવ્યા છે. તેનું શું કારણ? અમે સમ્ય જાણી શકતા નથી. કારણ કે ઉદ્યોતનસૂરિના શિષ્ય શ્રી વર્ધમાનસૂરિ છે જ નહિં; પરંતુ ચૈત્યવાસીના શિષ્ય છે. અને આચાર્ય બનીને જ ચારિત્ર આદિ ઉપસંપદા ગ્રહણ કરીને વિચરતાં હતાં. એ પ્રમાણે સ્થલે સ્થલે પ્રતિપાદન કરેલ છે. અને “જેમણે ઉપસંપદા ગ્રહણ કરી હોય તે આત્મા, પોતાના કાર્યની સમાપ્તિ થયે છતે પાછો ફરનારો જ હોય.” અને તેથી ઉપસંપદા પ્રાપ્ત આત્માને “દિગબંધ આદિનો સંભવ નથી. અને દિગબંધનો સંભવ ન હોય તો માંડલી આદિનો સંભોગ ન હોય. અને માંડલી આદિનો સંભોગ ન હોય તો પટ્ટધરપણું કયાંથી આવે?' ઇત્યાદિ બધું આગળ બતાવેલું છે. અને આવું અનેક પ્રકારનું જુઠપુરાણ–ખરતરનું લખેલ સમ્યગૃષ્ટિઓને માન્ય નથી. || ગાથા-૪૪ || હવે લોકોએ આપેલું છતાં પણ ખરતર નામ જિનદત્તવડે કરીને કેમ વિકલ્પાયું તે જણાવે છે
खरयरनामं किरिआउग्गत्तणओत्ति चित्ततुट्ठीए ।
परिकप्पिअंति तदवच्चकप्पिअं तस्स मूलंपि ॥४५॥ ક્રિયાઓવડે કરીને અમારું ઉગ્રપણું છે, જેથી કરીને અમે ખરતર.” એ પ્રમાણે મનના સંતોષ ખાતર જિનદત્તવડે કરીને કલ્પાયું છે. તે આ જિનદત્તવડે કલ્પાયેલ નામનું મૂલ પણ “જિનેશ્વરસૂરિ' જિનપતિસૂરિ આદિવડે કરીને કલ્પાયા છે. જિનદત્તવડે કરીને ખરતર શબ્દનો “ક્રિયા ઉગ્રત્વપણું' એ પ્રમાણે અર્થ કહ્યો. અને તેના અપત્યોએ તે ખરતરબિરુદનું મૂલ “જિનેશ્વરાચાર્ય' કહ્યા. અને એ
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |