________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ ~> ૨૬૯ બધા વર્ણવાયેલા છે. અને તે સિવાયના=સ્વીકાર કરનારા સિવાય વડે તિરસ્કાર કરાયા છે. તેમાં કેટલુંક સંબંધને અનુકૂલ એટલે માતાપિતા આદિના સંબંધને સૂચવનારું વર્ણન સાચું જાણવું. તે વર્ણન પણ સંબંધને સંગત હોય એ જ સત્ય જાણવું બાકીનું બધું નહિં. એ પ્રમાણે ।। ગાથાર્થ−૧૨ ॥
હવે ઉભય સંમત વર્ણનનું ઉદાહરણ કહે છે.
निक्कासिओ गहेउं, गलंमि जिणसेहरोत्ति खरयरया ।
रुद्दोलिआ य अहिनवगो अमसामित्ति पडिवण्णा ॥१३॥
‘ગળે પકડીને જિનશેખ૨ને કાઢ્યો.' એ પ્રમાણે ખરતરો કહે છે. કહ્યું છે કે ‘એક દિવસે જિનશેખરવડે કરીને સાધુ સંબંધમાં કાંઈક કલહાદિ અયુક્ત કરાયું. તેથી દેવભદ્રાચાર્યવડે કરીને ગળે પકડીને હાંકી કઢાયો. ઇત્યાદિ યાવત્ આ દુરાત્મા તમને સુખકારી નહિં થાય.’’ અને ‘ખસ ખુજલીવાલા ઊંટની જેમ તેને બહાર કાઢી મૂક્યો એ કલ્યાણને માટે છે.' ઇત્યાદિ પ્રકારવડે કરીને તિરસ્કાર કરાયો. રુદ્રપલ્લીયગચ્છવાલાને પોતાના પ્રકરણની પ્રશસ્તિ આદિમાં જિનશેખરને અભિનવ ગૌતમસ્વામી તરીકે' સ્વીકારેલ છે. તેમાં વિચાર કરવા લાયક એ છે કે આ બે વર્ણનમાંથી ક્યાં વર્ણનને પ્રમાણ કરવું? કાઢી નાંખનારને કે સ્વીકારનારને? આ બન્નેની વિચારણામાં જે તીર્થને સંમત હોય તે જ સાચું જાણવું. ॥ ગાથાર્થ-૧૩ ||
હવે કહેલું વર્ણન ક્યા દૃષ્ટાંતવડે કેવું છે? તે કહે છે.
जह सिंहं निअपिअरं, वणिज्जंतं मुणिअ मिअपमुहा । निअनि अपिअरं गयघडविदारयं वण्णयंति मुहा ॥१४॥
જેમ પોતાના પિતાને વર્ણવતાં સિંહને સાંભલીને મૃગલા આદિઓ પણ પોતપોતાના પિતાને ‘હાથીની ઘટાને વિદારનારા છે' એ પ્રમાણે ફોગટ વર્ણવે છે. મૃગ આદિ શ્વાપદો પોતાના પિતાને જાણે છે કે પોતાના પિતાને આ રીતે વર્ણવવો. તેથી કરીને સિંહે જેમ પોતાના પિતાને વર્ણવ્યો. તેવી રીતે અમારે પણ વર્ણવવો. તેમાં સિંહે વર્ણવેલું સાચું જાણવું. બાકીનું બધું ખોટું.।। ગાથાર્થ-૧૪ ॥ હવે પ્રકારાન્તરે બીજું દૃષ્ટાંત કહે છે.
अहवा सासणसूरिं, पासिअपासंतकुमइवग्गंपि । तित्थअणुगरणमित्तं, तब्भत्ता वण्णयंति मुहा ॥१५॥
અથવા શાસનસૂરિને=જૈનપ્રવચનના અધિપતિ એવા આચાર્ય મ. ને સ્તુતિ, વંદન, પૂજન આદિ પૂજા ક્રિયા વિષયી બનાવાતાં જોઈને પાશચંદ્ર પર્યન્તના કુપાક્ષિક વર્ગને તેના ભક્તો એટલે દિગંબરથી માંડીને પાશચંદ્ર સુધીના ભક્તો વર્ણવે છે. કેવી રીતે વર્ણવે છે? તો કહે છે કે તીર્થનું અનુકરણ માત્ર
