Page Text
________________
૨૧૦ -
કુપક્ષકૌશિકસહસ્રકિરણાનુવાદ
काऊणं तो इरिआवहिअं अज्झए ( १६ ) से भयवं ! कयराए विहिए तमिरिआवहिअं अहीए ?, गोअम ! जहा पंचमंगलमहासु अक्खंधं ( २० )
હે ભગવંત! યથોક્ત વિનયપૂર્વકના ઉપધાનપૂર્વક પંચમંગલ મહાશ્રુતસ્કંધને ભણીને પૂર્વાનુપૂર્વીએ, પશ્ચાનુપૂર્વાએ, અનાનુપૂર્વાએ, સ્વર, વ્યંજન, માત્રા, બિંદુ ને અક્ષર શુદ્ધ એવું સ્થિર પરિચિત કર્યા પછી મોટા પ્રબંધવડે કરીને તેના સૂત્ર અને અર્થને જાણ્યા બાદ શું ભણવું જોઈએ? ગૌતમ! ઇરિયાવહીયા. હે ભગવંત! ક્યા કારણે તમે આ પ્રમાણે કહો છો કે—પંચમંગલ મહાશ્રુત સ્કંધ ભણ્યા પછી ઇરિયાવહિયં ભણવું જોઈએ?
હે ગૌતમ! જે આ આત્મા છે તે જ્યારે ગમન, આગમન આદિમાં પરિણત થયો હોય ત્યારે અનુપયોગ અને પ્રમત્તાવસ્થામાં અનેક જીવો, પ્રાણો, ભૂતો, સત્ત્વોનું સંઘટ્ટન, અપદ્રાવણ, કિલામણાં આદિ કર્યા પછી જો તેની આલોચના અને પ્રતિક્રાન્તિ કર્યા સિવાય=ઇરિયાવહીયું કર્યા વિના નિઃશેષ કર્મના ક્ષય માટે જે કોઈ ચૈત્યવંદન, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન આદિને વિષે રમણ કરે ત્યારે એકાગ્રચિત્ત સમાધિવાલો થાય અથવા ન પણ થાય. જેથી કરીને ગમનાગમન આદિ અનેક અન્ય વ્યાપારનાં પરિણામમાં આસક્તપણાના ચિત્તવડે કરીને કેટલાક પ્રાણી તે જ ભાવાંતરને છોડી દઈને આર્ત, દુઃખાર્ત અધ્યવસાયવડે કેટલોક કાળ ક્ષણ વિરક્ત થાય છે. તેથી કરીને તેના ફળમાં વિસંવાદ થાય જ. અને ક્યારેક અજ્ઞાન, મોહ, પ્રમાદના દોષવડે કરીને સહસાત્કારે એકેન્દ્રિય આદિનો સંઘો કે પરિતાપન આદિ થઈ જવા પામ્યું હોય. ત્યાર બાદ હા! હા! હા! ખેદની વાત છે કે ઘણાં રાગ, દ્વેષ, મોહ, મિથ્યાત્વ, અજ્ઞાનરૂપી અંધકારવડે કરીને પરલોકમાં અપાય જેમણે જોયો નથી તેવા અને ક્રૂર કર્મમાં નિણ એવા અમારા વડે ખેદની વાત છે કે અમે આ દુષ્ટ કાર્ય કર્યું. એ પ્રમાણે પરમસંવેગને પામેલો આત્મા, સુપરિટ રીતે તે તે કાર્યોની આલોચના કરીને નિંદા, ગહપૂર્વક પ્રાયશ્ચિત્તને અનુસરીને નિઃશલ્ય થયે છતે અનાકૂલ ચિત્તવાળો થયો છતો અશુભકર્મના ક્ષય માટે જે કોઈ આત્મહિતકર ચૈત્યવંદન આદિ ક્રિયામાં ઉજમાળ થાય ત્યારે તે અર્થને વિષે તે ઉપયુક્ત થયો કહેવાય. જ્યારે તેવા પ્રકારના આત્મસાધક અર્થમાં ઉપયુક્ત થાય ત્યારે તે આત્માને ઉત્કૃષ્ટ એવી એકાગ્રચિત્ત સમાધિ થાય. અને એવી એકાગ્રચિત્ત સમાધિ થાય ત્યારે જ સર્વ જગતના જીવ, પ્રાણ, ભૂત અને સત્વોને યથોક્ત ઇષ્ટ ફલ સંપત્તિની પ્રાપ્તિ થાય. તે કારણથી હે ગૌતમ! ઇરિયાવહિ પડિકમ્યા સિવાય. ફલના આસ્વાદનની ઇચ્છાવાલા આત્માએ ચૈત્યવંદન, સ્વાધ્યાય, ધ્યાન આદિ કાંઈપણ કરવું કલ્પતું નથી. આ કારણથી હે ગૌતમ! હું એમ કહું છું કે હે ગૌતમ! સૂત્ર, અર્થ અને તદ્દભય સહિત પંચમંગલ મહાશ્રુતસ્કંધને સ્થિર પરિચીત કર્યા બાદ ઇરિયાવહિ ભણવી જોઈએ.
હે ભગવંત! કંઈ વિધિએ કરીને તે ઇરિયાવહિયં ભણવું જોઈએ? હે ગૌતમ! જેવી રીતે પંચમંગલ મહાશ્રુતસ્કંધ (ભણે)' તેવી રીતે (૨૦)”
से भयवमिरियावहि अमहिजित्ताणं तओ किमहिजा ?, गोअम ! सक्कत्थयाइअं चेइवंदणविहाणं, नवरं सक्कत्थयं एगट्टमवत्तीसाए आयंबिलेहिं अरिहंतत्थयं एगेणं चउत्थेणं पंचहिं आयंबिलेहिं, चउवीसत्थयं एगेणं छट्टेणं
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |