Page Text
________________
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ बारसि तेसि चाउद्दसीअ, निद्ववणिआउ पन्नरसी।
किण्हंमि अ जुहंमि अ, एआओ तिही मुणेअव्वा ॥२॥ એકમ, બીજ, ત્રીજ, ચોથ, પાંચમ, છઠ્ઠ, સાતમ, આઠમ, નોમ, દશમ, અગીયારસ, બારસ, તેરસ, ચૌદશ, પૂનમ, શુક્લપક્ષમાં અને કૃષ્ણપક્ષમાં એકમ, બીજ, ત્રીજ, ચોથ, પાંચમ, છઠ્ઠ, સાતમ, આઠમ, નોમ, દશમ, અગીયારસ, બારસ, તેરસ, ચૌદશ અને અમાસ. તેવી રીતે ચંદ્રપ્રજ્ઞપ્તિના દશમાં તથા ચૌદમા પ્રાભૂતકમાં કહ્યું છે કે
ता कहं ते दिवसाणं णामधेजा आहिताति वदेजा ?
ता एगमेगस्स णं पक्खस्स पत्ररस दिवसा पनत्ता, तंजहा पडिवयदिवसे जाव पन्नरसीदिवसे ता एतेसिणं पन्नरस नामधेजा तं जहा पुव्वंगसिद्धे १ मणोरमे २ मणोहरे ३ जसभद्दे ४ जसोधरे ५ सबकामसमिद्धे ६ इंदे ७ मुद्धाभिसित्ते ८ सोमणसे ६ धणंजए १० अत्थसिद्धे ११ अभिजाते १२ अच्चासणे १३ सतंजए १४ अग्गिवेसोवसमे १५ दिवसाणं नामधिजाइं ॥ ता कहं ते राईओ आहिज्जति वदेजा ? ता एगमेगस्स णं पक्खस्स पण्णरस्सइ राई तंजहा पडिवाराई १ विउआराई २ जाव पण्णरसीराई १५ ता एएसिं णं पन्नसण्हं राईणं पण्णरस नामधेजा पं० तं० उत्तमा १ सुणवत्ता २ एलावच्चा ३ जसोधरा ४ सोमणसा ५ सिरिसंभूता ६ विजता ७ वेजयंती ८ जयंती ६ अपराजिता १० इच्छा ११ समाहारा १२ ते १३ अभिनेआ १४ देवाणंदा=निरता १५ रयणीनामधेन्जाइं ति' श्री चन्द्रप्रज्ञप्ती, एवं सूर्यप्रज्ञप्तावपि।
અર્થ–“હે ભગવંત! તે દિવસો ક્યા નામે બોલાય છે? તેથી કરીને એક એક પખવાડીયામાં પંદર પંદર દિવસો કહેલાં છે–તે આ પ્રમાણે –પ્રતિપદથી માંડીને પૂનમ સુધીના દિવસોના નામો આ પ્રમાણે–પૂર્વાગ સિદ્ધ, મનોરમ, મનોહર, યશોભદ્ર, યશોધર, સર્વકામસમૃદ્ધ, ઈન્દ્ર, મૂર્ધાભિષિક્ત, સોમનસ, ધનંજય, અર્થસિદ્ધ, અભિજીત, અત્યાસન, શતંજય, અગ્નિવેશોપશમ : તે રાત્રિઓ કેટલી અને ક્યા નામે જણાવી છે? તે આ પ્રમાણે પ્રતિપદારાત્રિ, દ્વિતીયારાત્રિ યાવત પંચદશી રાત્રી: આ પંદર રાત્રિના નામો આ પ્રમાણે છે-ઉત્તમા, સુનક્ષત્રા, એલાપત્યા, યશોધરા, સોમનસા, શ્રીસંભૂતા, વિજયા, વૈજયંતી, જયંતી, અપરાજિતા, ઇચ્છા સમાહારા, તેજા, અભિનેતા, દેવાનંદા-નિરતા : આમ પંદર રાત્રીનાં નામો. ચંદ્રપ્રજ્ઞપ્તિમાં જણાવ્યા છે. એ પ્રમાણે સૂર્ય પ્રજ્ઞપ્તિમાં પણ જણાવેલ છે.
( આ પ્રમાણે આગમોને વિષે ક્રમે કરીને જે નામો કહેલા છે તેને સંમતિ તરીકે ઉભા કરી પક્ષને અંતે થયેલું તે પાક્ષિક' એ પ્રમાણે વ્યુત્પત્તિ કરીને પૂનમે પફિખ' એ પ્રમાણે ચંદ્રપ્રભાચાર્યનો જે વાણી વિલાસ છે. તે વાણીવિલાસ, ધાવવાની ઇચ્છાવાલો બાળક માતાને છોડીને પિતાને ધાવે તે ચેષ્ટાની જેમ વિદ્વાનોને ઉપહાસનું પાત્ર થાય છે.
કારણ કે માતાના સ્તનની સરખું ચતુર્થતપ-ઉપવાસાદિ પાક્ષિકકાર્યથી વિશિષ્ટ એવી ચૌદશને જણાવનાર એવા પૂર્વે કહેલા આગમસમૂહને અને આગમભૂત એવા તીર્થને છોડીને સ્તનપાનની આશાને પૂરવાને બકરીના ગળામાં આંચલ જેવા જ્યોતિષશાસ્ત્રને અનુગત ફક્ત તિથિના ક્રમને
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |