________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
જે ૧૮૯ ચૌદશ પાલિકતપયુક્ત છે. છતાં પણ ચોમાસીને દિવસે છક્રેતપ કહ્યો છે કે નહિં? એમ વળી જે “ચતુષ્કર્વી કહી છે તે શ્રાવકધર્મને આશ્રીને જ કહેલી છે સાધુધર્મને આશ્રીને તો (બે) આઠમ અને (બે) ચૌદશ જ કહેલી છે. અને પાક્ષિક પર્વ તો શ્રાવક અને સાધુ એમ બન્નેને સાધારણ રીતે કહેલું છે. એ પ્રમાણે વિચાર કરતાં પાક્ષિકપણાવડે કરીને ચૌદશ જ સિદ્ધ થાય છે. “ચતુષ્કર્વીની અંદર રહેલી જે પૂર્ણિમા.' ઇત્યાદિ વિચારણા તો તારા ગળે જ પાદુકા=મોજડીકલ્પ છે. | ગાથાર્થ-૬૬ . હવે ફરી પાછી પૂનમીયાની શંકા જણાવે છે.
अह चउमासगदिवसा, पनरसदिवसेहिं पक्खिपडिकमणं। तेणवि पुण्णिम दिवसे, पक्खिअकजंपि जुत्तिजुअं॥६७॥
હવે ચૌમાસી પ્રતિક્રમણથી પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ પંદર દિવસે થાય છે. તે કારણે કરીને પૂનમના દિવસે પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ કરવું યુક્તિયુક્ત છે. // ગાથાર્થ-૬૭ II હવે આ વાતને અતિપ્રસંગ દ્વારા દૂષણ આપતાં જણાવે છે.
जइ एवं संवच्छरिअ-पडिक्कमणाउ पक्खपडिक्कमणं। पनरस दिणेहिं जुत्तं, पत्तं ता पंचमी पक्खो॥६॥
જો તારી કહેલી યુક્તિએ ચાલીએ તો સંવત્સરી પ્રતિક્રમણ પછી પંદર દિવસે જ પાક્ષિક પ્રતિક્રમણયુક્ત છે અને એથી કરીને (ભાદરવા વદી):: પાંચમને દિવસે પાક્ષિક પ્રતિક્રમણ આવશે. કારણકે ચૌમાસી અને સંવત્સરીમાં યુક્તિનું તુલ્યપણું હોવાથી. // ગાથાર્થ-૬૮ હવે બીજી યુક્તિ જણાવે છે.
जइ पक्खिअंपि पुण्णिम, अमावसा य त्ति तिहिदुगं हुजा। ता तुह नामपि इमं, पक्खे पक्खे हवइ भिन्नं ॥६६॥
જો પાક્ષિક, પૂનમ અને અમાવસ્યા એ બને દિવસે થાય તો પક્ષે પક્ષે તારા નામની ભિન્નતા થાશે. એટલે કે–પૂનમે પખી કરતાં તું “પુનમીયો’ અને અમાસે પફખી કરતાં તે “અમાસીયો’ એમ કહેવાશે, જે વાત આગળની ગાથામાં જણાવાશે. | ગાથાર્થ-૬૯ II
હવે પક્ષે પક્ષે નામની ભિન્નતા કેવી રીતે? सिअ पक्खे पुण्णिमिओ, कण्हे मावासिओत्तऽवरनामा।
अण्णह तुह नामंमि अ, अलिअं तह पक्खि अभिहाणे॥७०॥ શુક્લપક્ષમાં તું પીણÍયક એટલે પૂર્ણિમાના દિવસે પાક્ષિકનું કૃત્ય કરાતું હોવાથી તું