Page Text
________________
૧૭૪
કુપક્ષકોશિકસહસ્રકિરણાનુવાદ
चेइअपूआरायानिमंतणं, सन्नी वाइधम्मकही । संकिअ पत्त पभावण, पवित्तिकज्जा य उड्डाहो ॥१॥
તે દ્વારા ગાથામાંના સન્નિવારૂપ પદની ચૂર્ણિ આ પ્રમાણે છે :—યાર્જિ સન્નિવાફ॰-ચૂર્ણિની અંદર જણાવ્યું છે કે હવે સંશિ અને વાદી એ બન્ને દ્વારની એકી સાથે વ્યાખ્યા કરે છે. એ પ્રમાણે સંજ્ઞિને પણ જિનેશ્વર ભગવંતની પ્રતિમાઓની પહેલી પ્રતિસ્થાપનામાં પરવાદી વિઘ્ન કરો. અને વાદી મુનિ પ્રવેશ કરે અને શ્રાવકો કોઈ પહેલી જિનેશ્વર ભગવંતની પ્રતિમાની પ્રતિષ્ઠા કરે. તે જોઈને ત્યાં આવેલા સાધુઓને જોઈને શ્રાવકો ચિંતવે કે ‘જો આ ભગવંતો અરિહંતોની પૂજાને જોવા માટે આવે છે તો મારે આ ઘણું છે કે હું નિત્ય જ પૂજા કરીશ.' એ પ્રમાણે શ્રાવકોને ભાવબુદ્ધિ થાય છે. એટલે એ ટાઈમે જો સાધુઓ પ્રવેશ ન કરે તો આ પૂજા શું કરવી? કોઈ આવતું તો નથી? હવે એવી રીતે વાદી મુનિના પ્રવેશમાં પણ આ ગુણો છે. શું ગુણો છે? ૫૨વાદિનો નિગ્રહ થતો જોવા મલે, અને નવીન ધર્મીઓ હોય તેને સ્થિરતા થાય, શાસનની પ્રભાવના થાય, બહુમાન વધે, શાસનપ્રત્યનીકો પરાભવિત થાય અને નિર્વિઘ્ને પૂજા આદિ કાર્યો થાય. અને નિર્વિઘ્ને પૂજા આદિ કરે છતે સ્વપક્ષ અને પરપક્ષનું આ લોકમાં કલ્યાણ થાય, આ લોકમાં અશિવ આદિ ઉપદ્રવો થવા ન પામે. અને પરલોકમાં તીર્થંકરની પૂજા વડે કરીને દર્શનની શુદ્ધિ-સમ્યકત્વની નિર્મલતા નિરપવાદ થાય.'' એ પ્રમાણે બૃહત્કલ્પની વિશેષ-ચૂર્ણિમાં જણાવેલ છે અને કહેલું છે. અને કલ્પની સામાન્યચૂર્ણમાં સાવો જોડ્ નિળડિમા" પઠ્ઠાળ વરૂ એ પ્રમાણે પાઠ છે. હવે આ બન્ને પાઠોમાં પ્રવચનના પરમાર્થથી સાવ અબૂઝ એવા તિલકાચાર્ય, પ્રયોજક એવા નિ પ્રત્યયાન્ત પ્રતિષ્ઠાપન શબ્દવડે કરીને એકલા પ્રતિષ્ઠાન શબ્દની એકાર્થતા કલ્પી નાંખીને ‘શ્રાવક પ્રતિષ્ઠા કરે' એમ બોલે છે. પરંતુ આ સામાન્ય અને વિશેષ ચૂર્ણિમાં પ્રતિષ્ઠાના અધિકારનો જ અભાવ છે. અને એ બન્ને ચૂર્ણિના પાઠમાં રથયાત્રાનો અધિકાર છે. અને તેમાં આ પ્રમાણે :-ગામાંતિ–પદ્ધની ચૂર્ણિ આ પ્રમાણે છે.
सीसो पुच्छति अणुजाणेण किं गंतव्व न वत्ति, आयरिओ भणइ-जई निक्कारणं गच्छति तो आणाइणो રોસો મેહિં રળેદિ તત્ય વિસિમન્વં। ‘‘શિષ્ય પૂછે છે કે અનુયાન (રથયાત્રા) માં જવું કે ન જવું? આચાર્ય મહારાજ એનો ઉત્તર આપે છે કે જો નિષ્કારણ જાય તો આજ્ઞા ભંગાદિ દોષો થાય છે. અને આ કારણો વડે કરીને અનુયાન (રથયાત્રા)માં પ્રવેશ કરવો.'' આ પાઠમાંના અનુયાન શબ્દનો આ અર્થ છે. અનુ પાછળ-રથની પાછળ યાન પૂર-દેશ-નગર આદિમાં ફરતાં રથની પાછળ આચાર્યાદિકોનું જવું જે પર્વમાં થાય તેનું નામ અનુયાન. એટલે ‘રથયાત્રા' આ પ્રમાણે અર્થ જાણવો. હવે કારણો હોય તો જવું. તો તે કયા કારણો? તો કહે છે કે—વેઞવારાહી
अपूआ रायानिमन्तणं, सन्नि वाइ धम्मकही ।
संकिअ पत्तपभावण, पवित्तिकज्जा य उड्डाहो ॥१॥
તે કારણો આ પ્રમાણે–ચૈત્યપૂજા–રાજાનું આમંત્રણ–શ્રાવક સમુદાય-વાદી-ધર્મકથી-શંકિત
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |