Page Text
________________
૧૫૬ છે
કુપક્ષકૌશિકસહસ્રકિરણાનુવાદ સાધુઓને પૂજા કેમ ન થાય? એ પ્રમાણે પૂર્વપક્ષ છે. હવે એના ઉત્તરમાં જણાવે છે કે તારું કહેવું અમોને પ્રમાણ જ છે. જો પ્રતિષ્ઠાની જેમ જિનેશ્વર ભગવંતની તે ચંદનચૂર્ણ પૂજામાં આજ્ઞા હોત તો. જેવી રીતે “સાધુએ પ્રતિષ્ઠા કરવી’ એ પ્રમાણેની જિનાજ્ઞા પૂર્વ અમે બતાવી છે તેમ અચિત્ત એવા ચંદનના ચૂર્ણ વડે સાધુઓએ ભગવંતની વાસક્ષેપથી પૂજા કરવી એવી જિનેશ્વર ભગવંતની આજ્ઞા હોત. પરંતુ તે ન હોવાથી અમારા વડે તે કરાતી નથી. અમારે તો જિનેશ્વર ભગવંતની આજ્ઞાનું જ પ્રામાણ્યપણું છે. | ગાથાર્થ-૩૦ ||
હવે જો નિરવદ્ય એવા વાસદ્રવ્યવડે જિનપૂજા ઉચિત નથી તો પછી જિનપ્રતિષ્ઠા પણ કેમ ઉચિત હોય?” એવી વાદીની શંકાને દૂર કરવા જિનાજ્ઞાને જ કહે છે. પ્રતિષ્ઠિત એવી પ્રતિમાઓની
હું જિનેન્દ્રને પૂછું છું” એ બુદ્ધિએ કરીને પ્રતિમાની પૂજા થાય છે. નહિ કે અપ્રતિષ્ઠિત એવી પ્રતિમાઓની પણ પૂજા. જો અપ્રતિષ્ઠિત પ્રતિમાઓની પૂજા થતી હોત તો પ્રતિષ્ઠાની જરૂર જ નથી. અને એવા પ્રકારની પૂજા શ્રી મહાવીરભગવંતે સાધુલિંગને ધારણ કરનારા સાધુઓ માટે નિષેધેલી છે. ક્ય ઠેકાણે નિષેધેલી છે? મહાનિશીથ સૂત્રમાં. તે આ પ્રમાણે –“સે મય! ને વે સાદૂ વા साहुणी वा निगंथे अणगारे दव्वत्थयं कुञा से णं किमालविजा ? गोअमा! जेणं केइ साहू वा जाव दव्वत्थयं कुञा से णं अजएइ वा असंजएइ वा देवभोइए वा देवच्चगेइ वा जाव णं उमग्गपइदिएउ वा दूरुज्झिअसीलेइ वा कुसीलेइ वा सच्छंदायरिएइ वा आलविजा (सू-३८) महानिशीथ पञ्चमाध्ययने॥
- હે ભગવંત! જે કોઈ સાધુ કે સાધ્વી જેઓ નિગ્રંથ અને અણગાર છે. તે દ્રવ્યસ્તવ કરે તો તે કેવા કહેવાય? હે ગૌતમ! જે કોઈ નિગ્રંથ-અણગાર થયેલ એવા સાધુ કે સાધ્વી જો દ્રવ્યસ્તવ કરે તો તે અયતનાવાળો અથવા અસંયત અથવા દેવભોગી અથવા દેવાચક અથવા ઉન્માર્ગપ્રસ્થિત તરીકે અથવા દૂર ફેંકી દેવા લાયક શીલવાળો અથવા તો કુશીલ અથવા સ્વચ્છંદાચારી તરીકે કહેવાય.”
હવે “પૂર્વે તમે જે ઔપચારિક વિનયથી દ્રવ્યસ્તવ સાધુઓને પણ કહ્યો છે. અને અત્યારે મહાનિશીથ સૂત્રના આધારે દ્રવ્યસ્તવનો સર્વથા નિષેધ કરો છો. તો તમારા તે બન્ને વચનોની સંગતિ કેવી રીતે થશે?” જો આમ કહેતો હોય તો તારું કહેવું ઠીક છે. પરંતુ મહાનિશીથમાં કહેલું કે આ ઉત્સર્ગ વચન તેના અપવાદિક વચનરૂપ હોવાથી અને અન્ય વિષયક હોવાથી અને વાતમાં કોઈપણ જાતનો દોષ નથી. અને તેથી કરીને સ્નાન આદિ કરવાપૂર્વક પુષ્પ આદિ વડે કરીને જ પૂજા કરવી તે પૂજાના અભિપ્રાય વડે કરીને સાધુઓને દ્રવ્યસ્તવનો નિષેધ કરેલ છે. એમ જાણવું. // ગાથાર્થ-૩૧ ,
હવે ચંદ્રપ્રભાચાર્યે કહેલી વાતનો ઉપસંહાર કરતાં કહે છે. इय चंदप्पहभणिओ, दबत्थयहेऊ दूसिओ किंची।
अह तस्स पक्खवाई तिलगविगप्पंपि दूसेमि ॥३२॥
એ પ્રમાણે પૂર્વે કહેલા પ્રકારવડે કરીને ચંદ્રપ્રભાચાર્યે કહેલ દ્રવ્યસ્તવના હેતુને દૂષિત કર્યો. હવે તે ચંદ્રપ્રભાચાર્યના પક્ષપાતી શ્રી તિલકાચાર્યે વિકલ્પેલા પક્ષને પણ દૂષિત કરીએ છીએ. એ પ્રમાણે
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |