Page Text
________________
૧૫૪
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ જે કારણવડે કરીને પ્રાસાદ આદિ બનાવવારૂપ દ્રવ્યસ્તવની અપેક્ષાએ. સર્વવિરતિરૂપ ભાવસ્તવ અનંતગુણ કહેલો છે. તે કારણવડે કરીને સામર્થ્ય હોવા છતાં પ્રાસાદ આદિની બનાવવાની સામગ્રી હોવા છતાં ચૈત્યપ્રમુખ મોટું કાર્ય છોડીને પણ ભાવસ્તવ હોવાથી સામાયિક જ કરવું ઉચિત છે.” એવી કેટલાકોની ભ્રમણા હોય છે. તે ભ્રમણાને આ કથન દ્વારા સમ્યફ પ્રકારે ત્રાસિત કરી. અર્થાત તે ભ્રમણાનો નાશ કર્યો. પચ્ચખાણને વિષે પણ મહત્તારી જ પાઠ છે તે આગારનું કથન પણ ચેત્યાદિ પ્રયોજનને નિમિત્તે જ કહેલું છે. નહિ કે સામાયિક આદિના કાર્યના નિમિત્તે કહેલું છે.
વળી બીજી વાત-પ્રતિષ્ઠા આદિ મહાકાર્યોના નિમિત્તે આચાર્ય મહારાજ આદિ મહાપુરુષો પણ દૂર દૂર દેશાત્તરથી આવ્યા છે અને આવે છે. તેવી રીતે કોઈ સામાયિક આદિના કાર્ય માટે આવ્યા નથી કે આવતાં નથી. તેવી જ રીતે પ્રાયશ્ચિત્ત ગ્રંથોને વિષે પણ પ્રમાદથી પ્રતિમા આદિનો વિનાશ થઈ ગયે છતે જેવી રીતે પ્રાયશ્ચિત વિધિ જણાવેલ છે. તેવી રીતે સામાયિકાદિની વિરાધનામાં પ્રાયશ્ચિત્ત વિધિ કહેલ નથી. તેમજ સાધુઓને અને ચૈત્યાદિકને વંદન કરવા નિમિત્ત સાધુ-સાધ્વી-શ્રાવક અને શ્રાવિકા આદિ ચતુર્વિધ સંઘ એકત્રિત થઈને જાય છે અને આવે છે. એવી રીતે કોઈપણ પૌષધાદિક કે પ્રતિભાધારી શ્રાવકને ઉદ્દેશીને ચતુર્વિધ સંઘ જતો કે આવતો નથી. આ બધા કારણોથી પણ જણાય છે કે “શ્રાવકધર્મને વિષે ચૈત્ય આદિ બનાવવું વગેરે મોટું કાર્ય છે' એમ સમજવું! નહિ કે જાડી બુદ્ધિએ. ચાલવાનું. “ચત્યાદિ સંબંધીનો બધો જ વિધિ, પૌષધ આદિની અપેક્ષાએ કરીને મોટો છે.” એવી શંકા ન કરવી.
જો ગૃહચૈત્યની ચિંતા આદિ કરનારા પુત્ર આદિ વિદ્યમાન હોય છતે પણ દૈનિક આચારમાત્ર એવી જિનપૂજા આદિના માટે પણ પૌષધનો ત્યાગ કરવાની-પાક્ષિક આદિ પર્વ દિવસોને વિષે નિયત એવા પૌષધમાત્રના ઉચ્છેદનની આપત્તિ આવશે. તેથી કરીને ઘણાં દ્રવ્ય અને ઘણાં કાલે સાધ્ય એવું તેમજ પ્રવચનની પ્રભાવના કારણભૂત એવો દ્રવ્યસ્તવ જે છે તેને માટે સામાયિક આદિનો પરિત્યાગ યુક્ત છે. નહિ કે બીજા દ્રવ્યસ્તવને માટે પણ લોકને વિષે પણ સ્વાભાવિક રીતે અનુત્તમ હોવા છતાં પણ મૂલ્યથી ઉત્તમ એવું હજાર ગદીયાણા પ્રમાણ એવું જે રૂપું તે નિમિત્તને પામીને સ્વભાવથી ઉત્તમ હોવા છતાં પણ એક માસા પ્રમાણ એવું જે સોનું તેને છોડી દેતો દેખાય છે.
પરંતુ દોઢ માસા “રૂપા” ખાતર કોઈ એક માસા પ્રમાણ સોનું છોડી દેનાર દેખાતું નથી. કારણકે સ્વરૂપથી અને મૂલ્યથી સોનાનું અધિકપણું હોવાથી. અને પરંપરામાં પણ એ પ્રમાણે દેખાય છે. માટે આ વાતના વિસ્તારથી સર્યું. | ગાથાર્થ-૨૬ II હવે સાધુઓને દ્રવ્યસ્તવ અને ભાવવ અલ્પ ઝાઝો તે બતાવવાને માટે દષ્ટાંત જણાવે છે
भावथया दब्बथओ, सहावसिद्धो सरूवलहुकंतो।
कणगगयरययलोअणकप्पो अप्पोऽवि मुणिधम्मे॥२७॥ સાધુમાર્ગને વિષે ભાવસ્તવથી સ્વભાવ સિદ્ધ એવો દ્રવ્યસ્તવ પોતાના સ્વરૂપે કરીને અલ્પતર
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |