________________
૧૧૪
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ સ્વામીથી માંડીને આજ સુધી જે અવિચ્છિન્ન પરિપાટી છે તેને પરંપરા કહેવાય છે. નહિ કે સ્વચ્છેદ પ્રવૃત્તિને ભજવાવાળા એવા શિવભૂતિ આદિથી પ્રવૃત્ત થયેલ જે સંતાન પ્રવાહ છે એ પરંપરા નથી. તે અવિચ્છિન્ન પરંપરા પરિપાટીથી આવેલા ઉપધાન અને યોગ : શ્રુતઆરાધન માટેના વિશિષ્ટ તપો. તેમાં ઉપધાન, આવશ્યકશ્રુતના આરાધન માટે શ્રાવક અને શ્રાવિકાઓને જ હોય છે. અને કાલિક -ઉત્કાલિક શ્રત આરાધનના તપ વિશેષ એવા યોગો સાધુ-સાધ્વીને જ હોય છે.
તેમાં શ્રાવક-શ્રાવિકાના ઉપધાન વિધિનું દિગદર્શન આ પ્રમાણે :-૪પ આયંબીલના તાપૂર્વક -ઉદેશ-અનુજ્ઞા આદિ ક્રિયા વડે કરીને જેમણે મહાનિશીથ યોગનું અનુષ્ઠાન કરેલું છે એવા સાધુની પાસે શ્રદ્ધાવાળા શ્રાવક-શ્રાવિકા નંદિ માંડવી (નાણ માંડવી) આદિની વિધિપૂર્વક બાર ઉપવાસ વડે કરીને પંચમંગલ મહાશ્રુતસ્કંધનું આરાધન કરે. એ આરાધનને વિશે અવિચ્છિન્ન એવી આચાર્યોની પરિપાટીએ આવેલી પ્રતિદિન કરવા લાયક ક્રિયાઓ જાણવી. એ પ્રમાણે બીજા ઉપધાન આદિને વિષે પણ મહાનિશીથ સૂત્રમાં કહેલી વિધિવડે કરીને આરાધન વિધિ જાણી લેવી. જ સાધુવર્ગને તો આવશ્યક શ્રુતસ્કંધનું આયંબીલના વિશિષ્ટ તપ વડે કરીને આઠ દિવસનું
આરાધન જાણવું. િદશવૈકાલિક શ્રુતસ્કંધનું ૧૫ દિવસવડે કરીને આરાધન જાણવું
ઉત્તરાધ્યયન શ્રુતસ્કંધનું ૨૮ દિવસોવડે કરીને આરાધન કરવું. જ આચારાંગ શ્રુતસ્કંધનું ૫૦ દિવસોવડે કરીને આરાધન જાણવું. ધ સૂત્રકૃતાંગ શ્રુતસ્કંધનું ૩૦ દિવસોવડે આરાધન જાણવું. જ સ્થાનાંગ શ્રુતસ્કંધનું ૧૮ દિવસોવડે કરીને આરાધન જાણવું જ સમવાયાંગ શ્રુતસ્કંધનું ૩ દિવસોવડે કરીને આરાધન કરવું શિક ભગવતી સૂત્રનું ૬ મહિનાને ૬ દિવસોવડે આરાધન કરવું. જ જ્ઞાતા ધર્મ શ્રુતસ્કંધનું ૩૦ દિવસોવડે આરાધન જાણવું. ઉર ઉપાસક દશાંગ શ્રુતસ્કંધનું ૧૨ દિવસોવડે આરાધન જાણવું. 8 અંતકૃદશા શ્રુતસ્કંધનું ૭ દિવસોવડે આરાધન કરવું. જ અનુત્તરોપપાતિકનું ૭ દિવસોવડે આરાધન કરવું. જ પ્રશ્ન વ્યાકરણ શ્રતનું ૧૪ દિવસીવડે આરાધન કરવું. જિક અને વિપાક મૃતનું ૨૪ દિવસોવડે આરાધન કરવું.
આગમોક્ત એવી વિશિષ્ટ ક્રિયાઓ વડે જ આરાધના થાય છે. એ પ્રમાણે ઉપાંગ, છ છેદ ગ્રંથદશ પ્રકીર્ણકોને વિષે પણ પોતપોતાને આરાધન નિયત એવા વિશિષ્ટ તપ અને ક્રિયા વડે જાણી લેવું.
આવા પ્રકારની શ્રત આરાધન વિધિ તારા દિગંબરના મતમાં સાક્ષાતરૂપે દૂર રહો; પરંતુ સ્વપ્નમાં પણ કાન ગોચર થઈ નથી.
_
_
