________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
| # ૧૦૭ હવે મોહના ક્ષયના અભાવમાં હેતુ કહે છે.
देवगुरुमुह-पलोअणइच्छाए, आगयाण इत्थीणं। पढमं मिंढनिरिक्खण-मिह, हुजा तं महामोहो॥४०॥
દેવ અને ગુરુના મુખ જોવાની ઇચ્છાએ એટલે “અમે દેવ અને ગુરુના મુખ જોઈને પાપરહિત થઈએ.” એવી રીતની ઉત્કંઠા વડે કરીને તમારા મઢ આદિમાં આવેલી સ્ત્રીઓને પુરુષ લિંગનું જ દર્શન થાય છે. કારણ કે તમારા દેવ નાગા અને ગુરુપણ નાગા’ લિંગનું દર્શન એ મહા મોહનીયના ઉદયનું કારણ છે. જગતનો સ્વભાવ હોવાથી અને અનાદિકાળનો અભ્યાસ હોવાથી નગ્ન એવા સ્ત્રીપુરુષના લિંગ પર પ્રાયઃ કરીને માણસોની દૃષ્ટિપાત થાય છે. બીજે થતો નથી. આ વાત સહુને અનુભવ સિદ્ધ જ છે. અને પુરુષના લિંગના દર્શનમાં સ્ત્રીઓને વેદનો ઉદય થતો હોવાથી મહામોહ થાય અને એથી કરીને સ્ત્રીઓને મુક્તિનો અભાવ તારા શાસનમાં છે તે બરાબર જ છે. | ગાથાર્થ ૪૦ |
હવે વસ્ત્ર ધારણ કરવામાં અને નહિ ધારણ કરવામાં લાભ અને અલાભ બતાવતાં ઉપસંહાર કરે છે.
' | तम्हा तुमंपि वत्थं, इत्थी अणुकंपयाइ जइ धरसि।
ता दुण्हवि निव्वाणं, अनह दुण्हंपि दुग्गइओ॥४१॥
પૂર્વે કહેલી યુક્તિના સમુહવડે કરીને જેમ સ્ત્રીઓ વસ્ત્ર ધારણ કરે છે તેમ જો “મારા લિંગના દર્શનથી સ્ત્રીજનને મોહોદય ન થાવ.” એ પ્રમાણેની સ્ત્રીવર્ગ પ્રતિની કૃપાએ કરીને તું પણ વસ્ત્ર ધારણ કરીશ તો સ્ત્રીઓની અને તારી એમ બન્નેની મુક્તિ થશે જ. અન્યથા વસ્ત્ર ધારણ નહિ કરે તો બન્નેની પણ અનંતી એવી નારકાદિ દુર્ગતિઓમાં જવાનું થશે. અને એથી જ કરીને બન્નેનું ભવભ્રમણ થશે. સ્ત્રીઓને દુર્ગતિ તો તારા લિંગના દર્શન કરવાવડે કરીને વેદનો ઉદય થતો હોવાથી દુર્બાન થાય. અને એ દુર્ગાનથી દુર્ગતિ થાય. અને તારે તો સ્ત્રીઓને દુર્ગતિના હેતુરૂપ માર્ગનો પ્રરૂપક હોવાથી ભવભ્રમણ છે જ ને ગાથાર્થ-૪૧ ને !
હવે દિગંબરના નાટકને આશ્રીને રહેવાનું મૂઢપણું પ્રગટ કરતાં થકા જણાવે છે.
न मुणइ मूढो लोओ, धम्मं पुच्छंतमेव जो गुज्झं। दंसेइ तस्स पासे, धम्मो ता कहिमहम्मो अ?॥४२॥
હે દિગંબર! તારા માર્ગનો આશ્રય કરીને રહેલાં લોકો જાણતા નથી કે કયો ધર્મ મુક્તિ સાધક છે? અને એથી કરીને ધર્મમાર્ગ પૂછતાં એવા લોકને પૂછવા લાયક એવો ગુરુ ગોપનીય એવાં લિંગ અને કુલાદિને બતાવે તેની પાસે ધર્મ પ્રાપ્તિ થતી હોય તો પછી બીજે કયે ઠેકાણે અધર્મની પ્રાપ્તિ