________________
૯૮
કુપક્ષકૌશિકસહસ્ત્રકિરણાનુવાદ અપેક્ષા રાખવી પડે છે. અને વસ્ત્રની લબ્ધિવાળા જિનકલ્પિકોને ઉપકરણો છે તેમાં વિકલ્પનો અભાવ હોવાથી નવ પ્રકારના ઉપકરણો હોય છે.
આ વસ્ત્રવાળા જિનકલ્પિકોને ઉપકરણો નવ જ હોય છે. સાત પ્રકારનો પાત્રનિર્યોગરૂપી જે ઉપકરણ છે તેમાં વિકલ્પનો અભાવ હોવાથી નવ પ્રકારના ઉપકરણો હોય છે. '
હવે જે વસ્ત્ર અને પાત્ર આ બન્ને પ્રકારની લબ્ધિવાળા જિનકલ્પિકો છે. એઓને પાત્ર નથી હોતા અને વસ્ત્ર પણ નથી રાખવા પડતાં : કારણ કે તે બંનેના પ્રયોજનનો અભાવ હોવાથી.
કારણ કે વસ્ત્ર અને પાત્રથી ઉત્પન્ન થતું જે કાર્ય છે તે લબ્ધિદ્વારા જ થાય છે. ઊભય લબ્ધિવાળા હોય છે તેઓને ઉપકરણમાં રજોહરણ અને મુહપત્તિ-એમ બે હોય છે. હવે આ ત્રણ પ્રકારની લબ્ધિ વગરના જે જિનકલ્પિકો છે તેઓએ તો અવશ્ય વસ્ત્ર-પાત્રાદિ ઉપકરણ ધારણ કરવું જ જોઈએ.
ધર્મ સંગ્રહણી વૃત્તિમાં કહેલું છે કે “અતિશય વગરનાએ વસ્ત્ર-પાત્ર આદિ સિવાય ચારિત્રનું પાલન કરવું અશક્ય હોવાથી તેઓની અંદર જેવું શરીરનું સામર્થ્ય હોય તેને અનુસાર કોઈક જિનકલ્પી ૧-કપડાને ધારણ કરતાં તેને-૧૦-ઉપકરણ, ૨-કપડાંને ધારણ કરતાં હોય તેઓને-૧૧-ઉપકરણ અને
૩-કપડાંને ધારણ કરતાં હોય તે જિનકલ્પીકોને ૧૨-ઉપકરણો હોય છે. * * કહેલું છે કે “પાત્ર-૧-પાત્રબંધ-૨-પાત્રસ્થાપન-૩-૫લ્લાઓ-૪-પાત્ર કેશરિકા-પ-રજસ્ત્રાણ-૬ને ગુચ્છા-૭-આ સાત પ્રકારનો પાત્ર નિર્યોગ કહેવાય છે.
ત્રણ કપડાં = ૨-સૂતરાઉ અને ૧-એક-ગરમ એમ ત્રણ જાણવા અને ઉપકરણના ભેદે કરીને એ જિનકલ્પિકોના આઠ ભેદ જાણવા. તે આ પ્રમાણે..
-ર-તિ-રૂ-૨૩-૪-૫-૬-નવ રત રુક્ષારસેવ વારસ ए ए अट्ठ विगप्पा, जिणकप्पे हुँति उवहिस्स ॥२॥ पुत्तीरयहरणेहिं दुविहो, तिविहो अ इक्ककप्पजुओ। चउहा कप्पटुगेणं, कप्पतिगेणं तु पंचविहो ॥३॥ दुविहो तिविहो चउहा, पंचविहोवि हु सपायनिजोगो।
जायइ नवहा दसहा, इक्कारसहा दुवालसहा ॥४॥ ૧-રજોહરણ-૨-મુહપત્તિ આ પહેલો ભેદ. -રજોહરણ-મુહપત્તિ-અને ૧-કપડો બીજો ભેદ. રજોહરણ-મુહપત્તિ-અને ૨-કપડાં-ત્રીજો ભેદ. રોજહરણ-મુહપત્તિ-અને ૩-કપડાં ચોથો ભેદ. રજોહરણ-મુહપત્તિ-ને ૭-પ્રકારનો પાત્ર નિર્યોગ-પાંચમો ભેદ.
