________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧
૪ ૯૫ ખાદિમ-સ્વાદિમ આદિવડે પોષણ આપવું જોઈએ, એ વાત તને પણ પ્રમાણ છે. તો તે શરીરને ઉપકારક એવા વસતિ-પાત્ર-વસ્ત્ર આદિને ધારણ કરવાવડે કરીને સંયમનું પાલન કર આ ઉપદેશ આપ્યો.
અને એથી કરીને આ પ્રમાણે નહિ કરે તો સંયમપાલનના કારણભૂત એવા શરીરની રક્ષાને માટે તારે અશન આદિ ગ્રહણ કરવું પણ બંધ થઈ જશે. આ કહેવાનો ભાવ એ છે કે સંયમના કારણભૂત એવા શરીરના પાલનના નિમિત્તરૂપ એવા વસ્ત્ર આદિએ તારું શું બગાડ્યું? કે તેથી કરીને જેમ સુધાથી પીડિત શરીર સંયમનો હેતુ બનતું નથી. તેવી રીતે ટાઢ-તડકો-ડાંસ-મચ્છર આદિથી પીડિત થયેલું એવું શરીર પણ સંયમનો હેતુ બનતું નથી. એમ તું સમજ. // ગાથા-૨૯ | હવે વસ્ત્ર-પાત્ર-આદિના ધારણ કરવામાં જે ગુણો છે તે બતાવવાને માટે કહે છે.
लोआणुवत्ति धम्मो, लज्जा तह बंभचेररक्खा य।
सीआतवदंसमसग-पीडारहिअस्स सज्झाणं ॥३०॥ વસ્ત્ર ધારણ કરવામાં લોકપ્રતીત એવો પહેલો ગુણ લોકાનુવૃત્તિ ધર્મ સચવાય છે. લોક એટલે જનસમવાય = માણસો, નહિ કે તિર્યંચો. કારણ કે તિર્યંચોને લજ્જાદિ કારણ માટે વસ્ત્ર ધારણ કરવાનો અસંભવ હોવાથી.
મનુષ્યોરૂપી જે લોકનો અનાદિસિદ્ધ એવો જે આચાર તે રૂપી જે ધર્મ તેને સાચવ્યો કહેવાશે. તેવી રીતે લજ્જાસંયમનું પાલન કર્યું ગણાશે અને વસ્ત્રના અભાવે ગધેડા આદિની જેમ અવિશેષે કરીને લજ્જારહિતપણું થશે. અને લજજારહિતને ચારિત્રનું પાલન ક્યાંથી હોય? અને વસ્ત્રાવૃતવાલાને લજાવડે કરીને પણ બ્રહ્મચર્ય છે. જો વસ્ત્ર ન હોય તો ઘોડીને દેખીને જેમ ઘોડો, લિંગ વિકૃતિને પામે છે. તેમ સ્ત્રીના દર્શનથી લિંગ આદિની વિકૃતિ થશે. અને એ વિકૃતિ થવાવડે કરીને પ્રવચન = શાસનની અપભ્રાજના થશે-નિંદા થશે. અને અબ્રહ્મની સેવા આદિવડે સર્વજનવિદિત એવા જે ઘણાં દોષો છે તે બધાની પ્રાપ્તિ થશે. અને વસ્ત્ર ધારણ કરવાવડે કરીને શીત-ઉષ્ણકાલ આદિને વિષે ઠંડી-તડકો-ડાંસ-મચ્છર આદિ દ્વારાએ જે પીડા થાય છે તે પીડાથી રહિત બન્યો સતો ધર્મ અને શુકલરૂપી સધ્યાનને ધ્યાવવાનું થાય અને વસ્ત્રના અભાવે તો ભૂખ-તૃષા આદિથી અનાકુલ હોય તો પણ દુર્બાન થાય. એટલે અગ્નિથી તાપવાનું અને ઘાસ આદિને સેવવાનું એ રૂપ દુર્ગાન થાય. અને તેના આસવનવડે કરીને અસંયમ થાય. ગાથા-૩૦ || હવે વસ્ત્ર ધારણના બીજા પણ ગુણો કહે છે.
पवयणखिसा परवग्गमोहुदयवारणं च वत्थेहिं।
तसथावराण जयणा, पत्तेहिं तहेव विण्णेआ॥३१॥ આશ્ચર્યની વાત છે કે આ મુંડીઆઓ-પાપાત્માઓ, અમારી પુત્રી-વહુઓ આદિ સ્વજનોને
