Page Text
________________
શ્રી પ્રવચન પરીક્ષાનુવાદ ભાગ-૧ તે પહેલા વિકલ્પમાંeતીર્થકરે ઉપદેશેલામાં હોય તો “વસ્ત્રથી આવૃત થયેલાની જ મુક્તિ સિદ્ધ થાય છે. એ પ્રમાણેનું વચન હોવાથી. પરમબુદ્ધિમતપણું હોવાવડે કરીને પરમ કણાને ભજવાવાળા એવા ભગવંતો, સ્ત્રીઓને માટે મુક્તિધાતકનો ઉપદેશ આપે નહિ. અને જો એ પ્રમાણે હોયે છતે બીજી વાત તો દૂર રહો. પરંતુ તીર્થકરો પરલોકમાં નિંદ્ય બને.
' હવે બીજા વિકલ્પને વિષે સ્ત્રીઓએ શિવભૂતિનું શું બગાડ્યું કે જેથી કરીને તે પાપાત્માએ સ્ત્રીઓને વસ્ત્રનું દાન કરવાવડે કરીને એમની મુક્તિનો ઉપઘાત કર્યો? અંદરના વૈર વગર તેવા પ્રકારની ઉત્કૃષ્ટ સંપદાનો કોઈ ઘાતક બનતો નથી. હવે જો એમ કહેતો હો કે શિવભૂતિએ સ્ત્રીઓને જે વસ્ત્રનું દાન કર્યું તે બ્રહ્મચર્યના પાલન માટે જ કર્યું હતું. એમ જો કહેતો હોય તો અમારા કહેલા માર્ગે તું વગર કહે આવી ગયો. કારણ કે જે બ્રહ્મચર્ય આદિના પાલનનું કારણ છે તે સંયમનું કારણ છે જ અને એથી જ કરીને સિદ્ધ છે કે નિષ્પરિગ્રહિતાના કારણભૂત વસ્ત્ર પાત્ર આદિ છે.
હવે તારો જે ત્રીજો વિકલ્પ જે અશક્ય પરિત્યાગ કર્યો છે એવો હોવાથી તારો ત્રીજો વિકલ્પ છે તે તુચ્છ છે. કારણ કે પ્રત્યક્ષ બાધ હોવાથી. બાલ્યાવસ્થાની જેમ બીજી અવસ્થાઓમાં પણ વસ્ત્રનું રહિતપણું સાર્વજનીન છે.
હવે જો વસ્ત્ર સહિતપણું કાદાચિત્ય છે એમ જો હોય તો પુરુષોને પણ ગૃહસ્થાવસ્થામાં વસ્ત્રસહિતપણાનો સદ્ભાવ હોવાથી પુરુષોને પણ મુક્તિના અભાવની આપત્તિ આવશે. હવે તે કાદાચિત્કપણું પ્રવ્રજ્યા સ્વીકાર્યા બાદનું છે એમ કહેતો હોય તો તે હરસ-ભગંદર આદિને વિષે એના વ્રણના છિદ્રમાત્રને ઉપયોગી એવા વસ્ત્રને ધારણ કરવું તે શું દોષ નથી? તેવા વ્રણમાત્રને માટે ઉપયોગી એવા વસ્ત્રમાં મૂછનો અભાવ હોવાથી દોષ નથી. એમ જો કહેતો હોય તો લાંબો કાળ જીવ.
તો ઠંડી-તડકો-વાયુ-દંશ-મશક આદિથી બાધિત એવા શરીરની ચિકિત્સા માત્રરૂપે ઉપયોગી એવા વસ્ત્રને વિષે મૂછ કયાંથી હોય? એમ વિચારીને મોક્ષ સાધનના કારણભૂત એવા શરીરનું પણ ઉપષ્ટભક=ઉપકારી એવું વસ્ત્ર ધર્મનું ઉપકરણ છે. અને તેનો જે પરિગ્રહ-વસ્ત્રનું ગ્રહણ કરવું એ મૂછ વિષયક નથી પરંતુ એથી અતિરિક્ત અને અસંયમનું કારણ હોય તેવા પરિગ્રહને એટલેકે મૂછ વિષયકને પરિગ્રહ આગમમાં કહ્યો છે.
પ્રાસાદ બનાવવાના અભિપ્રાયવાલા શ્રાવકે પ્રાસાદ આદિના માટે જે પોતાને સ્વાધીને કરેલું એવું સુવર્ણ આદિને તથા ધરકાર્યમાં ઉપયોગી એવા અને પોતાની માલિકીનું થયેલું એવા ધનને તારાવડે પણ સરખું કહેવાતું નથી.
હવે તેમાંથી જે એક ધન પોતાને સ્વાધીન કરેલું છે તે ધન, ધર્મના ઉપષ્ટભક=ઉપકારી તરીકે હોય તો મોક્ષનું અંગ છે. જ્યારે બીજું પોતાને આધીન કરેલું ધન, આશ્રવના કારણભૂત હોવાથી સંસારનું કારણ છે. એ પ્રમાણે સંયમને માટે અને અસંયમને માટે ગ્રહણ કરેલું વસ્ત્ર પણ સમસ્વભાવવાળું બનતું નથી.
| SR No. | 022027 |
| Book Title | Kupaksha Kaushik Sahasra Kiran Aparnam Pravachan Pariksha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dharmsagar, Narendrasagarsuri, Munindrasagar, Mahabhadrasagar |
| Publisher | Shasankantakoddharsuri Jain Gyanmandir |
| Publication Year | 2002 |
| Total Pages | 502 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 16 MB |